Τα Νέα , Σάββατο 9 Ιουνίου 2007 »»
Μετά την απομόνωσή του σε μια βουνοκορφή, και ενώ το χειρόγραφο του «Στο Δρόμο» πλησιάζει στο τυπογραφείο, ο Κέρουακ ταξιδεύει επιθυμώντας να αποδείξει ότι μπορεί να «κάνει τίποτε» μέσα στο πλήθος. πεινασμένος όμως για γυναίκες και αλκοόλ ερωτοτροπεί, κραιπαλιάζει, απελπίζεται, πράγματα που καταγράφει σ’ αυτό το αυτοβιογραφικό κείμενο.Οι Άγγελοι της ερημιάς που στην Αμερική εκδόθηκαν σε έναν τόμο, ήταν κατά τον Κέρουακ τρία βιβλία σε ένα, με κοινό θέμα την Κενότητα που γνώρισε βιώνοντας τρεις παρόμοιες εμπειρίες μοναξιάς. «Την απομόνωση στο βουνό, την αδειοσύνη της μεγαλούπολης, και τη ματαιότητα της απομάκρυνσης». Στην Ελλάδα κυκλοφόρησαν τα βιβλία Ένα (Γραφές της αιωνιότητας, Απόπειρα 2006), και Τρία (Ο γυρισμός του ταξιδευτή), ενώ το Βιβλίο Δύο κρίθηκε ανεπαρκώς ενδιαφέρον για έκδοση.
Μετά τις προσπάθειές του για διαλογισμό στη μοναξιά του βουνού Ντεζολέσιον, ο Κέρουακ ξεσαλώνει. Στα 34 του νιώθει δυνατός, ικανός να ευτυχήσει. Διασχίζει την «Αμερική των σκυθρωπών προσώπων που οδηγούν Πόντιακ» με έναν σάκο τσιμπράγκαλα, χωριάτικη φάτσα και ακτινοβόλο σκυλίσιο ένστικτο που τρομάζει τους μικροαστούς, σε μια αναμέτρηση, όχι με τον δρόμο, αλλά με τον εαυτό του. Τραβάει για το Μεξικό όπου έχει ακόμα διακριτικούς αστυνομικούς, «φτηνή στέγη και νέες πουτάνες» — αλλά εκεί ο γέρο φίλος του, ο γκουρούπρεζόνι Μπιλ Γκάρβερ, καταρρέει μέσα σε ένα παραλήρημα από γοητευτικές διαλέξεις. Ο Κέρουακ τον φροντίζει. Τη ρουτίνα διαταράσσει ο Γκίνσμπεργκ, που καταφθάνει με τους θορυβώδεις ποιητές Γκρέγκορι Κόρσο και Πήτερ Ορλόφσκι, και παρασέρνει τον μίζερο Κέρουακ στη Νέα Υόρκη — όπου ζει θυελλώδεις έρωτες — και μετά στην Ταγγέρη, όπου ο Κέρουακ καταφεύγει στο όπιο, απομονώνεται, δακτυλογραφεί το «τρομαχτικό» χειρόγραφο του Γυμνού Γεύματος του Μπάροουζ, αλλά κυρίως βιώνει μια μετάπτωση από την αίσθηση της περιπέτειας στην αίσθηση ματαιότητας. Εκεί λ.χ. παρατηρεί με αηδία τη διάδοση του χιπστερισμού, ενός υπερμοδάτου στυλ «ένα είδος κοινωνικής μαγκιάς που θα γίνει μια σαχλή μόδα». Ο Κέρουακ δεν πιστεύει σε τίποτα, εκτός ίσως από το ίδιο το τίποτα. Είναι σαν ξαμολημένο μπαλόνι, με μόνο σκοινί επαφής τη θρησκεία που τον κρατάει ενίοτε νηφάλιο — κι αυτή η πίστη όμως κάποτε ξεθωριάζει. Ενόσω οι γύρω του περιστοιχίζονται από παιδιά, γυναίκα, υπάρχοντα και ζουν το μποέμ τόσο όσο να μην αρρωστήσουν, όσο να μη χαθούν, ο ολιγαρκής, οικολογικός, διακριτικός σαν ζητιάνος, Κέρουακ, καίγεται αντί να διαρκεί. Δεν επιδιώκει ούτε καν την υπολογισμένη αργή καύση του Μπάροουζ (ένα πρεζόνι με ρέγουλα, άλλο πάλι και τούτο). Αυτήν λοιπόν την γοργή, ενσυνείδητη καύση του καταγράφει περιπλανώμενος στο σημειωματάριό του, που μεταγράφει σ΄ αυτό το βιβλίο σχεδόν αυτούσιο, δίχως διορθώσεις.
ΖΩΗ ΣΑΝ ΟΝΕΙΡΟ
Μα τι του έλειπε; Είχε την αγάπη των γυναικών, θαυμαστές που τον τραβολογούσαν στα πάρτι και ιδιοφυείς πνευματικούς συντρόφους-φίλους που τον συντρέχανε- και συναποτέλεσαν ολόκληρο λογοτεχνικό κίνημα! Τι του έλειπε; Είναι αφελές να απαντήσουμε «η συναισθηματική νοημοσύνη». Αν την είχε δεν θα ήταν αυτός. Ζεν Παράφρων, Φιλόδοξος Παρανοϊκός και Σχιζοειδής Προσωπικότητα: τέτοιους χαρακτηρισμούς του κολλούσαν. Από την κατάθλιψη στο ξεφάντωμα και από τη μοναξιά στην ξέφρενη ζωή, κατέληξε ένας ζεν μπεκρής που έχανε το ζεν του. Αυτοκαταστράφηκε: ποιος όμως θα ισχυριστεί ότι χαράμισε τη ζωή του; Αν είχε μια «φυσιολογική ζωή» τι θα μας είχε αφήσει; Ενώ λοιπόν προσπάθησε να γίνει ένας «άγιος που διαλογίζεται ειρηνικά», έγινε αυτό που φοβόταν, άλλος ένας αμφιλεγόμενος, καταραμένος ήρωας. Αλλά είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν ακολούθησε κάποιο αντεργκράουντ πατρόν. Μάλλον το δημιούργησε — αν υπήρξε ποτέ κάτι τέτοιο. Τα πυρετώδη του κείμενα έφεραν έναν νέο τρόπο γραφής, «όχι πεζογραφία, ούτε δεξιοτεχνία, χωρίς ύστερες διορθώσεις, μια ασταμάτητη ομολογία χωρίς περιθώριο για ψέμα ή για να αναδιατυπώσεις οτιδήποτε».
Jack ΚerouacΟ γυρισμός του ταξιδευτή
Εισαγωγή, Μετάφραση: Γιάννης ΛειβαδάςΑπόπειρα, 2007 σσ. 254, € 16,70
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου