Δημήτρης Φιλελές • Ο λογοτέχνης & δάσκαλος, αντλεί έμπνευση, αποδίδει σοφία απ’ την ίδια πηγή

γράφει η Αγαθή Ρεβύθη | Filoxenia Art,
28 Μαΐου 2020 »»



Σήμερα γνωρίζουμε, έναν λειτουργό, δάσκαλο της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, έναν λογοτέχνη που γεφυρώνει τον κορυφαίο ρόλο της πρώτης γνώσης των παιδιών, με αυτόν του ποιητικού… Ο λόγος για τον Δημήτρη Φιλελέ.

Από καιρού εις καιρόν, οι ρόλοι γύρω από την γνώση και την μετάδοση της, άλλαξαν. Η ταχύτητα και ο τρόπος της εξέλιξης, έφεραν νέες παραμέτρους, ως προς την προσέγγιση και το ποθούμενο.

Ο Δημήτρης Φιλελές, διδάσκει με όλη την σημασία του ρήματος «Διδαχή», με όλα εκείνα τα εφόδια που διαθέτει απευθυνόμενος όχι μόνο σε παιδιά αλλά σε κάθε αναγνώστη, σε κάθε ακροατή που στερείται της όρασης.

Σημαντικό αναζήτησης των παραπάνω είναι η καλύτερη νόηση μέσα από εσωτερικά ευρήματα… όλα εκείνα που ο Δημήτρης Φιλελές, έχει καταφέρει να μεταδώσει και να επηρεάσει σε ομάδες ανθρώπων που το έχουν πραγματικά ανάγκη. Η έκφραση που συνιστά την διεργασία ενδοσκόπησης,  λειτουργεί άμεσα ή  έμμεσα και επιτυγχάνει την στόχευση διαδραστικά.

«Εχθίστη δε οδύνη εστί των εν ανθρώποισι αύτη, πολλά φρονέοντα μηδενός κρατέειν»

Από όλες τις στεναχώριες του ανθρώπου η πιο πικρή είναι να ξέρεις πολλά και να μην έχεις καμιά επιρροή.

Ηρόδοτος – Αρχαίος Έλληνας ιστοριογράφος

Τα ανέκδοτα ποιήματα που μας εμπιστεύτηκε, τιμώντας μας, αποτελούν την προσωπική ταυτότητα της  γραφής του.

Αν είχαμε διαβάσει, όλα όσα έχει γράψει, σίγουρα δεν θα  κατατάσσαμε τον γραπτό του λόγο , σε εκείνον τον γοητευτικό λογοτεχνικό χαρακτήρα, που σε ταξιδεύει  όμορφα , γαλήνια, και  ονειρεμένα… τουναντίον σε ξυπνά από τον λήθαργο , σε ταρακουνά , σε φυσά και χάνεις την βολική ισορροπία σου !

Το συνολικό και πολυσχιδές έργο του, δεν είναι τίποτα άλλο, από την  αθόρυβη, συνεπή  και σεμνή συμβολή του στην λογοτεχνία μέσω της εκπαίδευσης και αντιστρόφως.

The Kiss Venture στέλνει φιλιά από τη Θεσσαλονίκη

Ένα ευρηματικό open call για ποίηση και σκίτσο ζητά τη συμμετοχή σου.

Ιστορίες από την άλλη όχθη

Καθημερινές αφηγήσεις που σκιαγραφούν μια ολόκληρη εποχή.


Οι εκδόσεις Απόπειρα παρουσιάζουν την πρώτη συγγραφική προσπάθεια του Γιώργου Πολυμενάκου με τον τίτλο Ιστορίες από την άλλη όχθη. Ο γνωστός στιχουργός, χρησιμοποιώντας το α΄ πρόσωπο, συνθέτει ιστορίες «από την άλλη όχθη μιας άχρηστης αφθονίας. Ιστορίες γεμάτες δακρυσμένα χαμόγελα».

Με έναν τρόπο γραφής άμεσο, σε βοηθάει να ταυτιστείς με τους ήρωες, ενώ ταυτόχρονα σε ξεναγεί σε μια εποχή που μοιάζει εξαιρετικά οικεία. Ιστορίες για ένα παιδί που χάθηκε, κυνηγώντας τον Απαγορευμένο Καρπό. Για ένα σπίτι που δεν υπήρχε. Για μια επιταγή χωρίς ποσό και ημερομηνία. Για έναν τοίχο που έπεσε. Για ένα τατουάζ που πεθαίνει πάνω σε έναν γερασμένο πισινό. Για έναν Ζαφείρη Μελά που δεν είχαμε.

Μέσα από 15 αυτοβιογραφικές αφηγήσεις ο στιχουργός-συγγραφέας επιχειρεί να μιλήσει για τους γύρω, την εποχή του και, καταγράφοντας απλές ιστορίες που δεν περιλαμβάνουν σπουδαία γεγονότα, αναδεικνύει τη σπουδαιότητα της καθημερινότητας.

Όπως γράφει ο συγγραφέας Τάκης Γεράρδης:

Ακόμη και σε κάποια πολύ σοβαρά θέματα που διηγείται ο αφηγητής, το χιούμορ, ο σαρκασμός και, κυρίως, ο αυτοσαρκασμός κυριαρχούν και βγαίνει πολύ γέλιο. Ένα γέλιο που μπορεί, την επόμενη στιγμή, να παγώσει στα χείλη σου…

Σωτήρης Παστάκας • Η συνάντηση μου με τον Jack Hirschman

γράφει ο Σωτήρης Παστάκας | Culturebook,
Πέμπτη 21 Μαΐου 2020 »»

Όταν γνώρισα τον Τζακ Χίρσμαν στο Σαν Φρανσίσκο, το 2003, ήταν άφραγκος και μες στην τρελή χαρά. Έμενε σε ένα δωμάτιο 20 τ.μ. (κρεβάτι, βιβλία, πισί, κάδρα κ.λπ.) και για να πάει τουαλέτα (όπου του είχε δώσει τα κλειδιά ένας φίλος) έπρεπε να ανεβοκατεβαίνει δύο «φλατ». Υποδεχόταν τους φίλους του στο «καφέ Τριέστε» στο ισόγειο της πολυκατοικίας, που το είχε μετατρέψει σε «σαλόνι» του σπιτιού του, κι εκεί τον πρωτοσυνάντησα κι εγώ.

Εγώ ήμουν τότε πλούσιος, μεγαλογιατρός με πάρα πολλά λεφτά και απόλυτα δυστυχισμένος, μπλοκαρισμένος, σ' έναν αποτυχημένο γάμο, όπως και στη γραφή μου ( οι «Προσευχές για φίλους» που είχα ξεκινήσει να γράφω το 1995 είχαν βαλτώσει).

Ο Τζακ πουλούσε από τραπέζι σε τραπέζι την εφημερίδα του Κουμουνιστικού Κόμματος των ΗΠΑ για ένα «μπακ», μετέφραζε ποιητές από διάφορες γλώσσες και μιλούσε για την ποίηση με μάτια που έβγαζαν σπίθες από τον ενθουσιασμό. Χάρη σ' αυτή τη συνάντηση, που λειτούργησε ως ένα είδος Sartori για μένα, ξεμπλόκαρα σιγά σιγά στην προσωπική μου ζωή κι απελευθερώθηκα και στο γράψιμο: μέχρι τότε είχα βγάλει τέσσερις ποιητικές συλλογές όλες κι όλες, και τα επόμενα χρόνια, από το 2003 μέχρι σήμερα, τουλάχιστον άλλες δέκα. Όλες οι συναντήσεις μας σε διάφορα μέρη του κόσμου, στα χρόνια που ακολούθησαν, ήταν μέσα στην απόλυτη χαρά κι ευτυχία με αγκαλιές και τραγούδια. Χαρά που αποταμιεύτηκε όταν τον φιλοξένησα στον δεύτερο όροφο στη Νέα Σμύρνη κατά την τελευταία του παραμονή στην Αθήνα, επειδή τον πέταξαν έξω αυτοί που είχαν την υποχρέωση να το φιλοξενήσουν.

Ιστορίες από την άλλη όχθη του Γιώργου Πολυμενάκου

γράφει η Χριστίνα Οικονομίδου | Facebook,
Πέμπτη 21 Μαΐου 2020 »»

Διαβάζοντας τις Ιστορίες από την άλλη όχθη του Γιώργου Πολυμενάκου, μέσα μου αισθανόμουν τις απανωτές εκρήξεις αναμνήσεων κι αισθήσεων που κορυφώθηκαν, θαρρείς, κλείνοντας το βιβλίο, σ’ ένα Μπιγκ Μπανγκ, που όμως αντί να δημιουργήσει κάτι νέο και απρόσμενα φουτουριστικό, επανατοποθέτησε τον κόσμο στα «παπούτσια» του.

Θέλω να πω, τίποτα δεν διεγείρει τη μνήμη περισσότερο από τις ίδιες τις αισθήσεις. Και στις αφηγήσεις του Γιώργου Πολυμενάκου είναι όλες εκεί: Από την όσφρηση (του φρέσκου ψωμιού, που πράγματι κάποτε το μισόκιλο ήταν όντως μισόκιλο, κι ώσπου να φτάσουμε στο σπίτι είχε μείνει το μισό του μισού, μ’ επίγνωση ότι θ’ ακούσουμε τα «σχολιανά» μας – δική μου ανάμνηση αυτή η τελευταία) ως την αφή, τη γεύση, την ακοή και την όραση.

Όλες ανεξαιρέτως οι αισθήσεις ήταν και είναι οι πρώτες και οι μοναδικές πύλες των αισθημάτων εντός μας. Κι οι ιστορίες του Πολυμενάκου κατακλύζονται απ’ αυτές τις αισθήσεις.
Παρ’ ότι γραμμένο ανυποψίαστα, πολύ προ κορονοϊού, νομίζω πως το βιβλίο του Πολυμενάκου είναι τόσο φορτισμένο από γήινες απολαυές και οδύνες που ακόμα και οι πολύ νεότεροι – εκείνοι, εννοώ που θεωρητικά δεν έδιναν ως τώρα βάση σ’ όλ’ αυτά ˜– εξαιτίας ακριβώς αυτής της απροσδόκητα πανανθρώπινης συνθήκης του αδιανόητου φόβου οποιασδήποτε φυσικής επαφής και ροής της καθημερινότητας, ενδεχομένως θα συγκινηθούν και ίσως να συλλάβουν ότι ένα βήμα πριν είναι κάποτε ένα βήμα μπροστά, κι ότι ο εκφυλισμός της πραγματικής πραγματικότητας δεν είναι μονόδρομος.

Ανυπομονώ να γλείψω αλάτι απ' το μπράτσο μου και σας περιμένω – αμήν και πότε – στην άλλη όχθη του ονείρου.

Στέλλα Τενεκετζή • Δυο χιλιάδες είκοσι

Στέλλα Τενεκετζή στο Fractal, 20 Μαΐου 2020 »»



Αν γράψω τώρα ένα ποίημα
αυτήν την Τρίτη
που μοιάζει με Τετάρτη
με Κυριακή
Αν κόψω τα νύχια του δεξιού μου χεριού
και δεν μπορούν πια
να χωθούν στο μπράτσο του αριστερού
και πιάσω το μολύβι
απαλά λες κι είναι φτερό το μολύβι
θα γράψω μια λέξη με κεφαλαίο λάμδα
όχι Λαίλαπα
Λαχτάρα
Λείψανο ή Λεπίδα
όχι Λυπάμαι
ούτε Λυγώ
Αν κόψω τα νύχια μου σύριζα με τα δάχτυλα
και ξύσω το μολύβι τέλεια με την ξύστρα
θα γράψω ένα κεφαλαίο λάμδα ακριβώς στη μέση
της λέξης μου
δυο ευθείες παράλληλες, πλάγιασαν, φιλήθηκαν
κι η λέξη υψώνεται
το ποίημα
το σπίτι
γεμίζει ανθρώπους
γεμίζει αμυγδαλιές
ανθόσκονη πάνω στο τραπέζι

Αν κόψω τα νύχια σύριζα με τα δάχτυλα
κι αγκαλιάσω τα μπράτσα
κι όσο πλένω δυο χιλιάδες είκοσι φορές τα χέρια
αρχίσω να χαμογελώ στις δροσοσταλίδες
κάτω απ’ τη μάσκα μου
μεμιάς
όλος ο κόσμος
γίνεται σπίτι μου

Απ’ άκρη σ’ άκρη

Η Στέλλα Τενεκετζή γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1977. Διηγήματά της έχουν δημοσιευθεί επανειλημμένα σε λογοτεχνικά περιοδικά. Το πρώτο της βιβλίο — Του επαγγέλματός της — κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα.

Σάκης Σρέφας • Ιστορίες στη ζώνη του λυκόφωτος

γράφει ο Σάκης Σερέφας για το βιβλίο
της Στέλλας Τενεκετζής Του επαγγέλματός της | 
το βιβλίο.net, Τετάρτη 20 Μαΐου 2020 »»

Μια που όταν συναντά τον ψαροπώλη Δήμο η μήτρα της πεταρίζει σα να θέλει να γεννήσει όλα τα παιδιά του κόσμου. Μια που τρέχει και κρύβεται στην ντουλάπα κάθε φορά που ένας Μάρκος μπαίνει στο σπίτι. Μια που γδύνεται και θάβει ένα κουτί στο ιερό μιας εκκλησίας, ενώ μια αγέλη αντρών καννιβαλίζουν ο ένας τον άλλο και αποθέτουν τις σάρκες στα χέρια της. Μια που ιππεύει έναν Φάνη μέσα σ’ ένα λεωφορείο κι εκείνος χάνει τα μυαλά του – ή μήπως τα βρίσκει; Μια που μπαίνει σ’ ένα συνεργείο αυτοκινήτων και λίγες μέρες μετά το μαστορόπουλο πυροβολεί με την καραμπίνα της έναν σκύλο σ’ ένα μπαλκόνι. Μια που γνωρίζει μια Νανά και μετά ο Άλκης μένει με δυο παιδιά αμανάτι. Μια που διαβάζει το ημερολόγιο ενός μαζοχιστή ενώ ο άντρας της ροχαλίζει αμέριμνος στο διπλανό μαξιλάρι.

Βασίλης Βασιλικός • «Ωστόσο τα ποιήματά της έχουν και βαθιές ρίζες στο χώμα. Είναι γήινα ή θαλασσινά ή ακόμα και ουράνια»

γράφει ο Βασίλης Βασιλικός για το βιβλίο τής
Χριστίνας Οικονομίδου, Μ’ έναν χορό στο στόμα |
περιοδικό fractal, 12 Μαΐου 2020 »»

Η Χριστίνα Οικονομίδου με κάθε της νέα ποιητική συλλογή μάς ξαφνιάζει, γιατί δεν μοιάζει με καμία προηγούμενη. Η πιο πρόσφατη Μ’ έναν χορό στο στόμα (εκδόσεις Απόπειρα) συνεχίζει την ανοδική πορεία της ποίησης της με τον τρόπο των αναρριχητικών: ολοένα και ψηλότερα. Ωστόσο τα ποιήματά της έχουν και  βαθιές ρίζες στο χώμα. Είναι γήινα ή θαλασσινά ή ακόμα και ουράνια.

Να πώς κλείνει το βιβλίο με το  «Ευ-δοκία (Άνδρος)»:

«Κι όμως η μουσική δεν έχει εξουσία/ κυλά ανάμεσα στα τρέχοντα σαν δεδομένη/ ξεπλένοντας τα λασπωμένα μας παπούτσια/ απ’ τον μόχθο/ λυτρώνοντας τα πόδια απ’ τις αλυσίδες/ του ανείπωτου/ σ’ έναν χορό επαναδιατυπώνοντας/ όλες μας τις χειρονομίες/ θαρρείς και είναι πάντα εκεί να τις μαζεύει/ από τις άκριες του νου που περισσεύουν/  – χνάρια της παιδικής μας ηλικίας –/ και να τις συμπληρώνει/ σ’ ένα πίνακα ενήλικο που έμεινε λειψός.
(…) Μα η καρδιά μας επιμένει στο παράπονο/ (γιατί μ’ εγκαταλείψατε;)
(…) Εχει νυχτώσει πια για τα καλά/ το πέλαγο μπροστά μου ησυχάζει ˙/μεσ’ την απέριττη σιωπή/ ακούγεται ένας λυγμός/ απ’ το καμπαναριό μιας εκκλησιάς/ γειτονικής, που ξενυχτάει.
Τ’ αστέρια χαμηλώνουν ως τα πόδια μου,/ μέσα  μου σώπασαν τα λάβαρα/ και η αυλή μου μοιάζει αίφνης γαλαξίας˙
το γέλιο σου/ απόηχος και ειρωνεία,/ αβίαστο και εκκωφαντικό/ σπάζει τον κόσμο σε κομμάτια θρύψαλα/ κι έπειτα τον γεννά ξανά/ απ’ την αρχή.
ΥΓ.
Μ’ έναν χορό στο στόμα/ και τα στήθη ξέσκεπα,/ από τη ράχη του Κενταύρου/
θα μπορούσα  και
            να κατακρημνιστώ
                        απόψε.

Ένα τέτοιο ποίημα, όπως είναι και τα υπόλοιπα της συλλογής, σε πάει σηκωτό στην καρδιά της λυρικής  μας ποίησης που το λίκνο της βρίσκεται στον τόπο μας  στον Πάριο-Θάσιο Αρχίλοχο και στη Λέσβια Σαπφώ.

11/05/2020
Βασίλης Βασιλικός