Γράφει ο Νίκος Βατόπουλος | Η Καθημερινή,
Τετέρτη 20 Νοεμβρίου 2012 »»
Κατεβαίνεις λίγα σκαλιά, αφού περάσεις την είσοδο της Manifactura, και περνάς ένα όριο. Έξω είναι η Ζωοδόχου Πηγής, το εναλλακτικό, αυτοδιαχειριζόμενο πάρκο, ο βόμβος και το κόχλασμα. Στο παλιό κτίριο, στην αίθουσα όπου η Ένη Κούκουλα παρουσιάζει τη νέα φωτογραφική δουλειά της, το «έξω» ημερεύει, χάνεται και σβήνει, το «μέσα» παίρνει χρώμα, σαν ένα δέρμα νεκρού να αποκτά αιμοφόρα αγγεία.
Το «Βιετνάμ», σαν σοδειά ενός πρόσφατου ταξιδιού, αναπτύσσεται σε μία «ζωφόρο» έγχρωμων φωτογραφιών μικρών ή μεσαίων διαστάσεων. Αλλά όταν μιλάμε για φωτογραφίες της Ένης Κούκουλα, το χρώμα είναι μία υπόθεση σχετική, καθώς θαμπώνει ή ζωηρεύει θαρρείς αυτόνομα, ο τόπος απομακρύνεται από το γεωγραφικό του στίγμα και ο χρόνος αποκλίνει από την ανθρώπινη μέτρηση. Το «Βιετνάμ» της Ένης Κούκουλα είναι μια σπουδή στην απουσία του χρόνου, στη σύγκλιση της ματιάς και στη διαστολή της εσωτερικής εμπειρίας. Γι’ αυτό, η φωτογραφική αυτή έκθεση, στο πλαίσιο του Athens Photo Festival 2013, είναι μία λευκή σημαία ειρήνης και μία επιβεβαίωση ενός αόριστου, αχαρτογράφητου αλλά συνειδητού ουμανισμού.
Πέραν όμως από αυτή την ανάγνωση, οι φωτογραφίες της Ένης Κούκουλα είναι και εδώ αλλά και σε όλη της τη διαδρομή ένας διαρκής πειραματισμός με την εξπρεσιονιστική εκδοχή της ρευστής στιγμής. Το «Βιετνάμ», εν προκειμένω, ξεφεύγει από το κάδρο της ταξιδιωτικής φωτογραφίας και της ματιάς του δυτικού στον «άλλον», αυτονομούμενο ως μία άσκηση αυτοπροσδιορισμού. Ο εαυτός, ο φωτογράφος, αποκτά μεγαλύτερη ισχύ από το θέμα του, καθώς η ματιά του σκανάρει ανάμεσα σε χιλιάδες επιλογές, καδράρει χιαστί και διαγωνίως, για να δώσει εντέλει το ίχνος του προσωπικού στίγματος σε έναν κόσμο τόσο αληθινό και τόσο γήινο που ρέπει εντέλει στην εξαΰλωσή του.
Αυτό το είδος της «ταξιδιωτικής» φωτογραφίας που δίνει ισοτιμία στα τοπία, στα πρόσωπα, στα δέντρα (ως άγιοι παγανιστικής θρησκείας), στο νερό (ίαμα και λάσπη), στον ουρανό (θόλος και όραμα) αλλά και στα εσωτερικά (σαν «γαλλικά» δωμάτια του 1900, σκοτεινά, με θανατερά γαλάζια και χλωμά κίτρινα), εξακτινώνεται σε μία εκ νέου οργάνωση του κόσμου αγνοώντας τις κοινώς παραδεκτές τομές. Η Ένη Κούκουλα μας έδωσε ένα «Βιετνάμ» που επιχειρεί μία αισθητική εξύψωση και μία αισθαντική καταβύθιση.
Έκθεση φωτογραφίας Ένης Κούκουλα, «Βιετνάμ, σημειώσεις σε μια διαδρομή». Manifactura, Ζωοδόχου Πηγής 29, Εξάρχεια, τηλ. 210 3811470. Έως 28/11.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου