29.7.21

Τα βιβλία του καλοκαιριού | Athens Voice

γράφει η Νατάσσα Καρυστινού | Athens Voice,
29 Ιουλίου 2021 »»

Βιβλία: Νέες εκδόσεις και προτάσεις για το καλοκαίρι 2021

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Χαρούκι: Μαρμελάδα από χιονισμένα ρόδα, Γιώργος Tenorman Τζιουβάρας, εκδ. Απόπειρα

Το βιβλίο του Γιώργου Tenorman Τζιουβάρα, ενός από τα δύο ιδρυτικά μέλη του μουσικοθεατρικού σχήματος Opera Chaotique, είναι μια παράξενη ιστορία αγάπης, που μας καλεί να αναρωτηθούμε αν οφείλουμε να νιώθουμε ευγνωμοσύνη για τη ζωή που μας δόθηκε ή όχι. Ο Χαρούκι μιλάει μόνο ποιητικά και στο σχολείο οι συμμαθητές του τον κοροϊδεύουν λόγω της διαφορετικότητάς του. Ερωτεύεται τη Ματίλντα που ζει 12 χρόνια στο κρεβάτι μεταξύ ύπνου και ξύπνιου. Ο ύπνος της έχει διπλό πρόσωπο, αυτό μιας γλυκιάς ονειρικής περιπέτειας και μιας κωμικής χροιάς...
Το μυθιστόρημα Χαρούκι: Μαρμελάδα από χιονισμένα ρόδα είναι η πρώτη συγγραφική απόπειρα του γνωστού τραγουδιστή, performer, συνθέτη και πιανίστα. Διπλωματούχος Μονωδίας και Ειδικού Μελοδραματικής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, ο Γιώργος Τένορμαν Τζιουβάρας έχει συμμετάσχει σε πολλές όπερες και σε θεατρικές παραστάσεις του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Με τους Opera Chaotique έχει εμφανιστεί σε 19 χώρες της Ευρώπης και της Ασίας και σε γνωστά διεθνή φεστιβάλ όπως Secret Garden Party στο Λονδίνο, Qatar Jazz Festival στην Ντόχα, MBP Fest στη Βαρκελώνη, Rouge Fest στο Παρίσι.

 

Είκοσι Ένα, Θέδα Καϊδόγλου, εκδ. Απόπειρα

21 ιστορίες ενηλικίωσης. 21 μικρές επαναστάσεις. 21 μέτωπα παιδικής, εφηβικής και μετεφηβικής μάχης. 21 τυχερά παιχνίδια δίχως νικητή.
Στα χρόνια που η διά ζώσης επικοινωνία θεωρείται αυτονόητη, το άγγιγμα πραγματικό δίχως να παρεμβάλλονται πλήκτρα και οθόνη, ένα κορίτσι διασχίζει τις ράγες της συναισθηματικής ωρίμανσης με την άγνοια και την αθωότητα της νιότης σ’ ένα νοσταλγικό τοπίο άλλης εποχής. Ανατροπές και απρόοπτα, έντονες συναντήσεις, σχέσεις δίχως διάρκεια. 21 στοιχήματα για την ελευθερία, την απρόβλεπτη φύση μας, σ’ ένα συναρπαστικό ταξίδι αλληλεπίδρασης με τους συνεπιβάτες. Η Θέδα Καϊδόγλου φοίτησε στη Φιλοσοφική σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Παράλληλα σπούδασε θέατρο. Διατηρεί προσωπικό της ιστολόγιο (Θέdα) όπου μοιράζεται τις απόψεις της για τα βιβλία, αρθρογραφεί και συντονίζει τη δική της λέσχη ανάγνωσης.

 

ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Απλές απολαύσεις, Τζέιν Μπόουλς, εκδ. Απόπειρα

«Σύγχρονο μύθο» είχε χαρακτηρίσει την Τζέιν Μπόουλς ο Τρούμαν Καπότε. Είχε πει, επίσης, ότι «αν και η τραγικότητα είναι κεντρική στη συγγραφική της οπτική, η Τζέιν Μπόουλς είναι μια πολύ κωμική συγγραφέας, μια χιουμορίστα ολκής. Το μόνο μου παράπονο από την Τζέιν Μπόουλς είναι ότι η δουλειά της ενώ δεν στερείται από ποιότητα, στερείται από ποσότητα». Οι Απλές απολαύσεις κυκλοφόρησαν το 1966 χάρη στην επιμονή του Πωλ Μπόουλς και περιλαμβάνουν έξι διηγήματα και ένα θεατρικό της Τζέιν, η οποία ήδη από το 1957, λόγω ενός εγκεφαλικού, είχε σταματήσει σταδιακά το γράψιμο.

15.7.21

Θέδα Καϊδόγλου • Είκοσι ένα

μυθιστόρημα,
σσ. 127, σχήμα 13 × 20,5 εκ.,
έκδοση χαρτόδετη,
εξώφυλλο: Δημήτρης Κολέτσης,
I S B N: 978-960-537-307-8,
Λ.Τ. 10,00 € + Φ Π Α
Πρώτη έκδοση: Απόπειρα, Ιούλιος 2021

 

21 ιστορίες ενηλικίωσης.
21 μικρές επαναστάσεις.
21 μέτωπα παιδικής, εφηβικής και μετεφηβικής μάχης.
21 τυχερά παιχνίδια δίχως νικητή.

Στα χρόνια που η διά ζώσης επικοινωνία θεωρείται αυτονόητη, το άγγιγμα πραγματικό δίχως να παρεμβάλλονται πλήκτρα και οθόνη, ένα κορίτσι διασχίζει τις ράγες της συναισθηματικής ωρίμανσης με την άγνοια και την αθωότητα της νιότης σ’ ένα νοσταλγικό τοπίο άλλης εποχής. Τόπος που πια δεν υπάρχει, μα παραμένει ασφαλές καταφύγιο.   

Ανατροπές και απρόοπτα, έντονες συναντήσεις, σχέσεις δίχως διάρκεια, μόνιμα σημάδια, σπίθες στο φευγαλέο πέρασμα του ξέφρενου βαγονιού της ζωής.

21 στοιχήματα για την ελευθερία, την απρόβλεπτη φύση μας, τις ανάγκες και τα όρια, την ανοχή, τον πειραματισμό, τη δύναμη της έλξης, τη χαρά και το τίμημα της επαφής, σ’ ένα συναρπαστικό ταξίδι αλληλεπίδρασης με τους συνεπιβάτες.

12.7.21

Δημήτριος Πέτσας • 32 μέρες την ίδια νύχτα

ποιήματα,
σσ. 51, σχήμα 13 × 20,5 εκ.,
έκδοση χαρτόδετη,
I S B N: 978-960-537-303-0,
Λ.Τ. 10,00 € + Φ Π Α
Πρώτη έκδοση: Απόπειρα, Ιούνιος 2021

Δεν κατάλαβα ποτέ την ερώτηση «τι θέλει να πει ο ποιητής». Τι να θέλει να πει; Ότι πονάει. Ότι πονάμε όλοι μαζί. Το ποιήμα είναι κατά μία έννοια το χανσαπλάστ της λογοτεχνίας – ένα περιποίημα μιας πληγής (που από αναγνώστη σε αναγνώστη βαθαίνει). Κι αν δεν είναι όλα τα ποιήματα μικρές, ασθενοφόρες, περιποιητικές μπουνιές, σίγουρα έτσι είναι τα ποιήματα σ’ αυτό το βιβλίο-κομψοτέχνημα, του Δημήτρη Πέτσα, 32 μέρες την ίδια νύχτα, από την Απόπειρα. Καταρχάς, το πρώτο ποιήμα είναι το εξώφυλλο. Το βιβλίο περιβάλλεται από ένα διάφανο μαύρο «φιλμ», πίσω από το οποίο διακρίνεται σε φωτογραφία μια επιδερμίδα μ’ ένα τατουάζ (αν ξέρεις ιαπωνικά, ξέρεις και τι γράφει). Βρήκα την ιδέα αυτού του διάφανου μαύρου φιλμ-περιτυλίγματος πολύ ταιριαστή, σε απόλυτη σχέση με τα διαμπερή, φωτογενή και ταυτόχρονα ανεμφάνιστα ποιήματα της συλλογής. Τα χαρακτηρίζω ανεμφάνιστα γιατί ο ποιητής, με όλους τους ιδρωμένους από πόθο στίχους του θέλει να πει αυτό: ο έρωτας αρπάζει τις καλύτερες πόζες μας και μετά μας αφανίζει, καρέ καρέ. Μας ανυψώνει τη στιγμή που μας ταπεινώνει (μας θανατώνει τη στιγμή που μας γεννάει). Έχω ζήσει τέτοιον έρωτα – ανεκπλήρωτο, αναπάντητο, που τον ακουμπούσα σαν να ήταν σύννεφο με γυρισμένη την πλάτη. Κι έτσι καταλαβαίνω καλά αυτό το βιβλίο. Αν ξέρετε το είδος του έρωτα που εννοώ, ξέρετε. Αν δεν θεωρείτε τον έρωτα μια τρέλα, ψάξτε κι άλλο, ψάξτε μια τέτοια εμπειρία όσο είναι καιρός. Πάντα είναι καιρός. Στο διά ταύτα, αν ψάχνατε τι να διαβάσετε το καλοκαίρι, το βρήκατε. Όσο για τον ποιητή, τον Δημήτρη Πέτσα, είναι ο πιο κοντινός μου άνθρωπος, η αυτοσχέδια οικογένειά μου (από άλλους γονείς, αλλά ίδιους θεούς και δαίμονες). Νιώθω περήφανη για τη γραφή και την ποιότητά του, είναι ένα παιδί τολμηρό, που έφυγε μια μέρα με μια βαλίτσα και ρίζωσε για χρόνια στα πιο απίθανα μήκη και πλάτη του πλανήτη (παντού είχε μια στρωματσάδα για μένα), ανοιχτός, ευγνώμων και γενναιόδωρος (μόνο τότε σ’ τα ανταποδίδει η ζωή) – και σίγουρα ο πιο δραστήριος άνθρωπος που ξέρω. Βέβαια για να γράψεις καλή ποίηση δεν χρειάζεται ίσως τίποτα από όλα αυτά, αλλά είναι μια ανακούφιση ένας δημιουργός να είναι ένας γνήσιος, όμορφος, καλός άνθρωπος. Αυτό που εύχομαι από την καρδιά μου είναι το βιβλίο να διαβαστεί σε βαθμό κακουργήματος, να μη μείνει κανείς που δεν θα το μεταλάβει, που δεν θα στολίσει τα μάτια του με αυτούς τους στίχους-αντίδωρο. Αυτό το καλοκαίρι όλοι αναζητάμε αντισώματα. Προτείνω να επιστρέψουμε στο απροστάτευτο σώμα-σώμα… Το βιβλίο είναι γεμάτο επιδερμίδα… Καλοτάξιδο!

Κατερίνα Έσσλιν

YΓ. 1 Eξώφυλλο Χριστίνα Κατσάρη.

YΓ. 2 Τι καλά που υπάρχουν ακόμη εκδότες που επενδύουν ανενδοίαστα σε νέους ποιητές και κυκλοφορούν βιβλία τόσο επιμελημένα αισθητικά. (Πάντα περήφανη που είμαι κι εγώ αποπειρατής, στον πιο ιστορικό εκδοτικό των εξαρχείων. Απόπειρα και μόνο που μας έμαθες τι θα πει beat generation, είσαι έρως ανίκητος στη μάχη.)

7.7.21

Δύο συγγραφείς υπογράφουν τα βιβλία τους

Ο Νίκος Μάντζιος και ο Γιώργος Πολυμενάκος υπογράφουν τα βιβλία τους την Παρασκευή 9 Ιουλίου 2021, 7–10 το βράδυ.
Βιβλιοπωλείο Άρτιον,
Χώρα Σχοινούσας

6.7.21

Ο συγγραφέας Γιώργος Πρέκας για τους «Αποκλίνοντες»

γράφει ο Κώστας Πρέκας »»

«Εσένα σε προστατεύει ο Θεός. Έχεις για φυλαχτό το όνομά σου».

Το τελευταίο μυθιστόρημα της Καίτης Βασιλάκου, οι Αποκλίνοντες, εκδ. Απόπειρα, εκτυλίσσεται στην Αντιόχεια του 4ου μ.Χ. αιώνα. Κεντρικός ήρωας είναι ο Σωσίθεος, ο οποίος αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τις μεταφυσικές του αναζητήσεις. Περιστοιχισμένος από διάφορες θρησκείες και πολυάριθμες αιρέσεις και σέκτες της εποχής, ο πρωταγωνιστής δοκιμάζει και απορρίπτει ιδέες, εντάσσεται και εγκαταλείπει δόγματα, στη μάταιή του προσπάθεια να ανακαλύψει τον Θεό. Σμιλεμένος αρχικά με τις δοξασίες των Βαλεντινιανών Γνωστικών, στο τέλος του βιβλίου ο Σωσίθεος, μετά την επικράτηση της Ορθοδοξίας, σκέφτεται να γίνει Χριστιανός «όπως κάνουν όλοι οι φρόνιμοι».

Οι Αποκλίνοντες είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα που δεν αναλώνεται σε αχρείαστες και ανιαρές  λεπτομέρειες. Το κλίμα της εποχής δίνεται παραστατικά – θρησκευτικός πλουραλισμός, πανσπερμία λαών και φυλών, φανατισμός, μισαλλοδοξία, διώξεις, και τρομοκρατία – αλλά η εποχή και το περιβάλλον είναι, ως όφειλαν, το περίβλημα μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία. Στο ιστορικό υπόβαθρο της ταραχώδους και γρήγορα μεταβαλλόμενης εκείνης περιόδου, η αναζήτηση του Σωσίθεου ευθυγραμμίζεται με τις επιταγές και την ατμόσφαιρα που επικρατούσαν τότε.

Στην ουσία, όμως, η αναζήτηση του Θεού από τον Σωσίθεο είναι αναζήτηση εαυτού. Ο πρωταγωνιστής ενσαρκώνει την ανάγκη εύρεσης του εσωτερικού πυρήνα του ατόμου, η οποία, όμως, αναζητάται μάταια στο εξωτερικό περιβάλλον («Είχα μια ψυχή που δεν ήξερα πού να την ακουμπήσω»). Όλες οι εκφάνσεις του θείου που δοκιμάζει ο Σωσίθεος είναι ξένες προς τον ίδιο. Αυτός επιθυμεί έναν Θεό προσωπικό, όχι προϋπάρχοντα, και γι’ αυτό όλες του οι προσπάθειες να στριμώξει μέσα του έναν Θεό ήδη πλασμένο και διαμορφωμένο αποτυγχάνουν, απογοητεύοντάς τον ολοένα και περισσότερο. Ο πρωταγωνιστής βιώνει αυτή του την μανιώδη αναζήτηση με όρους ασθένειας («Ο κόσμος μου εν τω μεταξύ άλλαζε ραγδαία. Ή μήπως ήταν η αρρώστια μου που τον άλλαζε;»), ενώ η εμμονική λαχτάρα εύρεσης του Θεού σχετίζεται με την ορφανική ανάγκη του Σωσίθεου να ταυτοποιήσει τον πατέρα του και, συνεπακόλουθα, να αποκρυπτογραφήσει σημεία του δικού του εαυτού (Η Κατερίνα Θεοδωράτου έχει ήδη αναφερθεί στο ζήτημα στη δική της εμβριθή και εκτενή κριτική.)

Στις αρετές του μυθιστορήματος ανήκουν η αβίαστη ροή του καθώς η αριστοτεχνική χρήση της γλώσσας, αμφότερα τυπικά γνωρίσματα της γραφής της Βασιλάκου και στα προγενέστερα έργα της. Οι λέξεις έχουν επιλεγεί με χειρουργική ακρίβεια, προσδίδοντας στο νόημα των φράσεων πολλαπλά επίπεδα, φορτίζοντάς το, παράλληλα, συναισθηματικά. Το απόσπασμα που αναφέρω στη συνέχεια αποτελεί μία από αυτές τις παραδειγματικές περιπτώσεις:

— Είναι βαριά η μοναξιά, Σωσίθεε, μου λέει ψιθυριστά και με χαϊδολογά. Σηκώνω τα φουστάνια της όσο πιο αθόρυβα μπορώ, μη μας πάρουν είδηση οι άλλοι από πάνω.
— Είναι βαριά η μοναξιά, Σαβίνα, της απαντώ και χουφτώνω τα χοντρά της κρέατα.

Με ελάχιστες λεπτομέρειες δίνεται η πλήρης εικόνα της συνουσίας, καθώς και το συναίσθημα του αφηγητή απέναντι στην ερωτική πράξη. Υπάρχει κάτι το χυδαίο και ευτελές στην ατμόσφαιρα, μπλεγμένο με πικρή ειρωνεία, αποτέλεσμα άψογου χειρισμού της ελληνικής. Προσοχή πρέπει να δοθεί στο ρήμα «χουφτώνω» και τη λέξη «κρέατα», αντί π.χ. «σώμα», «κορμί», «σάρκα» κ.ο.κ., ιδίως όταν προηγούμενες αναφορές σε «κρέατα», σχετίζονται με τη δυσωδία σφαγμένων ζώων στους πάγκους των κρεοπωλών. Από την άλλη, η θεραπεία της μοναξιάς αποπειράται να επιτευχθεί με τρόπο ομοιοπαθητικό, εφόσον η «βαριά» μοναξιά που νιώθει η Σαβίνα, επαληθεύεται από τον Σωσίθεο, ο οποίος την αντιμετωπίζει με το να θωπεύει τα «χοντρά κρέατα» της Σαβίνας.

Στο τέλος του βιβλίου, εκτός από το να ασπαστεί τον Χριστιανισμό, ο Σωσίθεος σκέφτεται να αλλάξει το όνομά του σε «Θεόδουλος». Ο αναβαπτισμός αυτός σχετίζεται με μία γνησιότερη σχέση που έχει ο ήρωας με την έννοια του θείου, που πλέον είναι σε θέση να αναγνωρίσει, αυτήν της δουλείας. Σκλάβος ενός αέναου γνῶθι σαυτόν, πάντα επίκαιρου και παντού παρόντος, ο ήρωας του μυθιστορήματος, με όποιο όνομα και αν καταλήξει και όσους θεούς και αν απορρίψει, είναι ο πρωταγωνιστής του δικού του, καλυμμένου με τον μανδύα της μεταφυσικής ανησυχίας, υπαρξιακού δράματος.

2.7.21

Το «Χαρούκι» στο καφενείο του Ρίζου

Το μυθιστόρημα του Γιώργου Tenorman Τζιουβάρα Χαρούκι : Μαρμελάδα από χιονισμένα ρόδα, που μόλις κυκλοφόρησε, συναντά στο Καφενείο του Ρίζου τη Δευτέρα 5 Ιουλίου 2021, στις 8.30 το βράδυ, τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Χρήστο Σουγάρη, τον δημοσιογράφο Γιάγκο Αντίοχο, την σκηνοθέτιδα και δρα Αισθητικής Φιλοσοφίας Ευγενία Αρσένη και τη σκηνογράφο και δρα Θεατρολογίας Αθηνά Στούρνα.

Το καφενείο του Ρίζου
Ακάμαντος 2, 118 51, Θησείο,
τηλ. 210/3457825

Η εκδήλωση στο Facebook »»