γράφει η Μαρία Νίκα | Kalamata Journal, Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2019 »»
«Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στη ζωή μας, που ο ρόλος τους είναι τόσο σημαντικός, ώστε να μας αλλάξουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Ο Σπύρος ήταν ένας από αυτούς». Κάπως έτσι ο συγγραφέας Γιώργος Γούλας θέλησε να δείξει πόσο βαθιά τον επηρέασε η γνωριμία του με τον Σπύρο Φέγγο, τον Καλαματιανό λόγιο, συγγραφέα, μεταφραστή, εικαστικό, μουσικολόγο και «βιβλιοφάγο», που έφυγε από τη ζωή αναπάντεχα σε ηλικία 60 ετών τον Ιανουάριο του 2018...
Την Παρασκευή το βράδυ, οι φίλοι του, με ψυχή της διοργάνωσης τον πολιτικό μηχανικό Γιώργο Γιαννόπουλο, οργάνωσαν μια πολύ όμορφη και συγκινητική εκδήλωση μνήμης για τον Σπύρο Φέγγο στην Καλαμάτα. Αφορμή η έκδοση της ποιητικής του συλλογής «Λήροι ή 39 ποιήματα σαν για μικρά παιδιά» από τις εκδόσεις «Απόπειρα». Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην Πινακοθήκη Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης με προσκεκλημένους τρεις εξαίρετους ομιλητές. Τον δημοσιογράφο και βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκο Ξυδάκη, τον βιολόγο και εικαστικό Χρήστο Κυβέλο και τον Γιώργο Γούλα συγγραφέα και εκδότη του περιοδικού Big Bang, όπου ο Σπύρος είχε δημοσιεύσει κείμενά του.
Ο Χρήστος Κυβέλος, αναφέρθηκε στο σημαντικό και πολυδιάστατο λογοτεχνικό, φιλολογικό, μουσικό και εικαστικό έργο του Σπύρου Φέγγου, που, όπως είπε, πρέπει να γίνει γνωστό, ωστόσο χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια, καθώς ο Σπύρος έχει αφήσει αρκετό υλικό το οποίο απαιτεί μελέτη και ταξινόμηση. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας προέκυψε και η έκδοση του βιβλίου του Λήροι. Ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τα «Λίμερικ», το ποιητικό είδος με χιουμοριστικό περιεχόμενο, που βασίζεται στο παράδοξο και γεννήθηκε στην Αγγλία. Μέσα σε μια στροφή με πέντε περίπου στίχους ο ποιητής διηγείται μια σύντομη ιστορία. Τα πρόσωπα του Σπύρου Φέγγου: ονειροπόλοι νέοι, αυστηρές μητέρες, πλούσιες θείες, ιδιότροποι γέροι, φτωχοί καλλιτέχνες…
Ιδιαιτέρως συναισθηματική ήταν η αναφορά του Γιώργου Γούλα στον Σπύρο Φέγγο, ξεκινώντας από τα φοιτητικά τους χρόνια στη Θεσσαλονίκη το 1976, τότε που γνωρίστηκαν σε μια παρέα Καλαματιανών φοιτητών και η φιλία τους άρχισε με μια παρτίδα σκάκι. Ο Σπύρος σπούδαζε πολιτικός μηχανικός κι εκείνος χημικός μηχανικός. «Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στη ζωή μας που ο ρόλος τους είναι τόσο σημαντικός ώστε να μας αλλάξουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Ο Σπύρος ήταν ένας από αυτούς» είπε. Μίλησε ακόμη για τον Σπύρο που τον συγκινούσε το αυθεντικό, το ατόφιο, το εμπνευσμένο, το παθιασμένο, το επαναστατικό. Για τον Σπύρο που εκστασιαζόταν με την αυτοσχεδιαστική μουσική και τη τζαζ, που λάτρευε το διάβασμα, στο οποίο ήταν και πολύ γρήγορος (διάβασε σε λίγες μόνο μέρες όλη τη σειρά του Προυστ «Αναζητώντας το χαμένο χρόνο»), για τον Σπύρο που «έγραφε κι έσκιζε πράγματα τα οποία εγώ θεωρούσα αξιόλογα», για τον φίλο που είχε πάντα μια καλή απάντηση σε κάθε πρόβλημα.
Για το παράδοξο, το έκκεντρο, το «λοξό» στην ποίηση του Σπύρου Φέγγου, στοιχεία που συναντώνται στο έργο των Σκαρίμπα, Πεντζίκη, Κουτρουμπούση και για τα «Λίμερικς» με τα οποία ασχολήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Γιώργος Σεφέρης μίλησε ο Νίκος Ξυδάκης. Αναφέρθηκε στον λαϊκό σουρεαλισμό και το λαϊκό τραγούδι, την ποπ μουσική, την ποίηση του Καβάφη, του T.S. Eliot και της Έμιλυ Ντίκινσον, την underground κουλτούρα, τα κόμικς, τη μπιτ λογοτεχνία, όλα αυτά που «κρύβονται» στα ποιήματα του Σπύρου Φέγγου. Και η ειρωνεία του ποιητή «πάντα λεπτή, ποτέ σαρκαστική, βγάζει μια μελαγχολία, μια τρυφερότητα για τα ηθοπλαστικά πρόσωπα τα οποία πρωταγωνιστούν στα ποιήματά του».
Ο Νίκος Ξυδάκης «κατέταξε» τον Σπύρο Φέγγο στους ανθρώπους εκείνους που τα τελευταία 40 χρόνια, από τη μεταπολίτευση έως σήμερα, έφτιαξαν έναν άλλο πολιτισμό σε αυτή τη χώρα, μιαν άλλη κοινωνία πιο σιωπηλή, χωρίς κραυγές, με βαθιά ουσία, μεγάλη πνευματικότητα και εσωτερικότητα. Και επικαλέστηκε τον Βίτγκενσταϊν, σύμφωνα με τον οποίο κάθε έργο τέχνης περιέχει μια ηθική στάση, δεν είναι κάτι ψυχρό, αποσπασμένο από τον άνθρωπο, τη ζωή, τις χειρονομίες, τα αισθήματά του.
Η βραδιά μνήμης για τον Σπύρο Φέγγο συνδιοργανώθηκε από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Καλαμάτας, τη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καλαμάτας, τη Νέα Κινηματογραφική Λέσχη της πόλης και τις εκδόσεις «Απόπειρα». Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν οι εκπρόσωποι των παραπάνω φορέων Τάσος Πολυχρονόπουλος, Βασίλης Τσούλος και Βασίλης Παπαευσταθίου.
_____________________________
Ποιήματα από τη συλλογή Λήροι
Poete maudit
Ήταν ένας ποιητής στη Μεσσηνία
που αυτοκτόνησε ένα πρωί.
Και όλοι είπαν: «Μα τι βλακεία
να αυτοκτονήσει χωρίς αιτία!
Αν δεν του άρεσε εδώ,
θα ’ταν πιο λογικό
– και πιο ρομαντικό –
να φύγει στο εξωτερικό.
Ας πούμε, την Αβησσυνία
Και να γυρίσει για να πεθάνει στη Μεσσηνία!
Πενία τέχνας κατεργάζεται
Ήταν ένας νέος στην Αρεόπολη
που έπαιζε μονάχος του Μονόπολυ
γιατί ήταν, έλεγε, η μόνη ευκαιρία
να αποκτήσει περιουσία,
ο φτωχός νέος από την Αρεόπολη.
Με ιλιγγιώδη ταχύτητα
Ήταν ένας νέος στην Τσιμισκή
που έτρεχε με τα πέδιλα του σκι
και όλοι έλεγαν «Θεέ μου!
Να τος και πάλι ο γιος του ανέμου!».
Πράγμα που κολάκευε τον νέο στην Τσιμισκή.
«Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στη ζωή μας, που ο ρόλος τους είναι τόσο σημαντικός, ώστε να μας αλλάξουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Ο Σπύρος ήταν ένας από αυτούς». Κάπως έτσι ο συγγραφέας Γιώργος Γούλας θέλησε να δείξει πόσο βαθιά τον επηρέασε η γνωριμία του με τον Σπύρο Φέγγο, τον Καλαματιανό λόγιο, συγγραφέα, μεταφραστή, εικαστικό, μουσικολόγο και «βιβλιοφάγο», που έφυγε από τη ζωή αναπάντεχα σε ηλικία 60 ετών τον Ιανουάριο του 2018...
Την Παρασκευή το βράδυ, οι φίλοι του, με ψυχή της διοργάνωσης τον πολιτικό μηχανικό Γιώργο Γιαννόπουλο, οργάνωσαν μια πολύ όμορφη και συγκινητική εκδήλωση μνήμης για τον Σπύρο Φέγγο στην Καλαμάτα. Αφορμή η έκδοση της ποιητικής του συλλογής «Λήροι ή 39 ποιήματα σαν για μικρά παιδιά» από τις εκδόσεις «Απόπειρα». Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην Πινακοθήκη Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης με προσκεκλημένους τρεις εξαίρετους ομιλητές. Τον δημοσιογράφο και βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκο Ξυδάκη, τον βιολόγο και εικαστικό Χρήστο Κυβέλο και τον Γιώργο Γούλα συγγραφέα και εκδότη του περιοδικού Big Bang, όπου ο Σπύρος είχε δημοσιεύσει κείμενά του.
Ο Χρήστος Κυβέλος, αναφέρθηκε στο σημαντικό και πολυδιάστατο λογοτεχνικό, φιλολογικό, μουσικό και εικαστικό έργο του Σπύρου Φέγγου, που, όπως είπε, πρέπει να γίνει γνωστό, ωστόσο χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια, καθώς ο Σπύρος έχει αφήσει αρκετό υλικό το οποίο απαιτεί μελέτη και ταξινόμηση. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας προέκυψε και η έκδοση του βιβλίου του Λήροι. Ο τίτλος είναι εμπνευσμένος από τα «Λίμερικ», το ποιητικό είδος με χιουμοριστικό περιεχόμενο, που βασίζεται στο παράδοξο και γεννήθηκε στην Αγγλία. Μέσα σε μια στροφή με πέντε περίπου στίχους ο ποιητής διηγείται μια σύντομη ιστορία. Τα πρόσωπα του Σπύρου Φέγγου: ονειροπόλοι νέοι, αυστηρές μητέρες, πλούσιες θείες, ιδιότροποι γέροι, φτωχοί καλλιτέχνες…
Ιδιαιτέρως συναισθηματική ήταν η αναφορά του Γιώργου Γούλα στον Σπύρο Φέγγο, ξεκινώντας από τα φοιτητικά τους χρόνια στη Θεσσαλονίκη το 1976, τότε που γνωρίστηκαν σε μια παρέα Καλαματιανών φοιτητών και η φιλία τους άρχισε με μια παρτίδα σκάκι. Ο Σπύρος σπούδαζε πολιτικός μηχανικός κι εκείνος χημικός μηχανικός. «Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στη ζωή μας που ο ρόλος τους είναι τόσο σημαντικός ώστε να μας αλλάξουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Ο Σπύρος ήταν ένας από αυτούς» είπε. Μίλησε ακόμη για τον Σπύρο που τον συγκινούσε το αυθεντικό, το ατόφιο, το εμπνευσμένο, το παθιασμένο, το επαναστατικό. Για τον Σπύρο που εκστασιαζόταν με την αυτοσχεδιαστική μουσική και τη τζαζ, που λάτρευε το διάβασμα, στο οποίο ήταν και πολύ γρήγορος (διάβασε σε λίγες μόνο μέρες όλη τη σειρά του Προυστ «Αναζητώντας το χαμένο χρόνο»), για τον Σπύρο που «έγραφε κι έσκιζε πράγματα τα οποία εγώ θεωρούσα αξιόλογα», για τον φίλο που είχε πάντα μια καλή απάντηση σε κάθε πρόβλημα.
Για το παράδοξο, το έκκεντρο, το «λοξό» στην ποίηση του Σπύρου Φέγγου, στοιχεία που συναντώνται στο έργο των Σκαρίμπα, Πεντζίκη, Κουτρουμπούση και για τα «Λίμερικς» με τα οποία ασχολήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο Γιώργος Σεφέρης μίλησε ο Νίκος Ξυδάκης. Αναφέρθηκε στον λαϊκό σουρεαλισμό και το λαϊκό τραγούδι, την ποπ μουσική, την ποίηση του Καβάφη, του T.S. Eliot και της Έμιλυ Ντίκινσον, την underground κουλτούρα, τα κόμικς, τη μπιτ λογοτεχνία, όλα αυτά που «κρύβονται» στα ποιήματα του Σπύρου Φέγγου. Και η ειρωνεία του ποιητή «πάντα λεπτή, ποτέ σαρκαστική, βγάζει μια μελαγχολία, μια τρυφερότητα για τα ηθοπλαστικά πρόσωπα τα οποία πρωταγωνιστούν στα ποιήματά του».
Ο Νίκος Ξυδάκης «κατέταξε» τον Σπύρο Φέγγο στους ανθρώπους εκείνους που τα τελευταία 40 χρόνια, από τη μεταπολίτευση έως σήμερα, έφτιαξαν έναν άλλο πολιτισμό σε αυτή τη χώρα, μιαν άλλη κοινωνία πιο σιωπηλή, χωρίς κραυγές, με βαθιά ουσία, μεγάλη πνευματικότητα και εσωτερικότητα. Και επικαλέστηκε τον Βίτγκενσταϊν, σύμφωνα με τον οποίο κάθε έργο τέχνης περιέχει μια ηθική στάση, δεν είναι κάτι ψυχρό, αποσπασμένο από τον άνθρωπο, τη ζωή, τις χειρονομίες, τα αισθήματά του.
Η βραδιά μνήμης για τον Σπύρο Φέγγο συνδιοργανώθηκε από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Καλαμάτας, τη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καλαμάτας, τη Νέα Κινηματογραφική Λέσχη της πόλης και τις εκδόσεις «Απόπειρα». Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν οι εκπρόσωποι των παραπάνω φορέων Τάσος Πολυχρονόπουλος, Βασίλης Τσούλος και Βασίλης Παπαευσταθίου.
_____________________________
Ποιήματα από τη συλλογή Λήροι
Poete maudit
Ήταν ένας ποιητής στη Μεσσηνία
που αυτοκτόνησε ένα πρωί.
Και όλοι είπαν: «Μα τι βλακεία
να αυτοκτονήσει χωρίς αιτία!
Αν δεν του άρεσε εδώ,
θα ’ταν πιο λογικό
– και πιο ρομαντικό –
να φύγει στο εξωτερικό.
Ας πούμε, την Αβησσυνία
Και να γυρίσει για να πεθάνει στη Μεσσηνία!
Πενία τέχνας κατεργάζεται
Ήταν ένας νέος στην Αρεόπολη
που έπαιζε μονάχος του Μονόπολυ
γιατί ήταν, έλεγε, η μόνη ευκαιρία
να αποκτήσει περιουσία,
ο φτωχός νέος από την Αρεόπολη.
Με ιλιγγιώδη ταχύτητα
Ήταν ένας νέος στην Τσιμισκή
που έτρεχε με τα πέδιλα του σκι
και όλοι έλεγαν «Θεέ μου!
Να τος και πάλι ο γιος του ανέμου!».
Πράγμα που κολάκευε τον νέο στην Τσιμισκή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου