11.10.13

Θωμάς Γκόρπας • Γύρω από τον ευαίσθητο πυρήνα της ποιητικής

 Γράφει ο Πάνος Καπώνης | Το κόσκινο 
11 Οκτωβρίου 2013 »»

Θωμάς Γκόρπας

Γράφει ο Πάνος Καπώνης στο βιβλίο του Πρόσωπα στην ομίχλη για τον Θωμά Γκόρπα: «Πιστεύω ότι μερικές φορές, κάτω από την επιφάνεια και τα φώτα, στο καταγώγιο και το σκοτάδι, ταξιδεύεις σε φωτεινά μονοπάτια. Με το ρεμπέτικο μέσα στην υγρασία των καιρών, αναδύεσαι στην έκσταση. Μες στα υπόγεια ρεύματα αναδεικνύεις καθαγιασμένη τη ψυχή σου. Αυτό έκανε ο Γκόρπας. Γνήσιος μποέμ, μπιτ ποιητής (όπως τον ονόμασαν) πριν απ΄ αυτούς, καλοσυνάτος φωνακλάς, ασυμβίβαστος, αγενής στην αστική ευγένεια, με πικρό στόμα απ’ τα πολλά και βαριά τσιγάρα.

«Δε μετάνιωσα για κανένα απ΄ τα χιλιάδες φαρμακωμένα τσιγάρα μέσα στα καλοκαίρια» είπε (Ιανουάριος 1978), «και μετάνιωσα για τόσα ωραία πράγματα». Είπε όμως κι έγραψε κι άλλα η ψυχή του Γκόρπα, που τα εμπιστεύτηκε μετά από χρόνια στους συμπατριώτες του, πιστός σε αυτό που είπε το 1957, όταν εκδόθηκε ο «Σπασμένος καιρός»: «Δεν μ΄ ενδιέφερε ποτέ η δημοσίευση της δουλειάς μου, μ΄ ενδιέφερε πάντα η δουλειά μου». Αυτό το έλεγε πάντα, το πίστευε και έτσι κάπως χάραζε και την εικόνα της ζωής του.

«Μακριά καλοκαίρια της Αθήνας με κοντομάνικο άσπρο πουκάμισο. Να γυρίζω με το τελευταίο λεωφορείο ή με ταξί του μερακλή που νοιώθει άνετος και πλούσιος και είναι. Και να μην με πιάνει ύπνος. Να καίγομαι να γράψω και να μην μπορώ. Να καίγομαι. Να λείπουν όλα. Αν δεν έλειπαν πως θα υπήρχα ακόμα; Μήπως μας αγαπάνε πεθαμένους μέσα στα ποιήματα ; Πόσα χωράνε μέσα στα ποιήματα; Πως αερίζονται, πως δροσίζονται, πως ζεσταίνονται πως κάνουν Αχχχ .…. Χωράει ένα καλοκαιρινό Ευκάλυπτο μέσα σ΄ ένα ποίημα ; Μέσα σε χίλια ποιήματα ;…».

Και αλλού στο ίδιο δοκίμιο : «Εκεί γνωριστήκαμε –φοιτητής εγώ τότε – για πρώτη φορά. Θες η κοινή καταγωγή τόπου και διαμορφούμενης για μένα στάσης ζωής; Θες το κλίμα της εποχής εκείνης μέσα από το οποίο ξεπήδησε η γενιά των ποιητών του ΄70, μας έδεσε σε μια «υπόγεια» φιλία, που ανεξάρτητα απ΄ τις δικές μου «απουσίες», έβαινε παράλληλα στον «Μεγάλο Δρόμο». Στον δρόμο που οδηγούσε πάντα στην έμπνευση, στην πάτρια γη μας, αυτόν στο Μεσολόγγι, εμένα στο Αγρίνιο και τους δυο μας στην ποίηση. Έτσι και με τη βοήθεια του Θωμά, ενσωμάτωσε η Τζένη Μαστοράκη στην Αντι Ανθολογία την πρώτη της ποιητική συλλογή «Το συναξάρι της άγιας νιότης» κι εγώ την δική μου πρώτη «Κοκτέϊλ».

Τι βράδια και κείνα. Ατέλειωτες συζητήσεις (περί πνεύματος και πνευμάτων, περί ποιητικής και ποιητών, περί επανάστασης στο Λόγο, περί πολιτικής και δικτατορίας, περί έρωτος και λαϊκής μουσικής παράδοσης κλπ-κλπ) κι ο Γκόρπας, βέρος Μεσολογγίτης με τις ρουμελιώτικες εξάρσεις του, να ανατέμνει τη ποιητική παράδοση της γενιάς του ’30, να μας διαβάζει τα κυκλοθυμικά του ποιήματα (που μετά τα συγκέντρωσε στο «Πανόραμα») και να ξεκαθαρίζει πάντα τη θέση του απέναντι στις ιδέες, την κοινωνία, τους ποιητές, την ψυχή του».

Και συνεχίζει ο Πάνος Καπώνης: «Όποιος δεν έχει ζήσει έστω και λίγο στο Μεσολόγγι, δεν μπορεί να καταλάβει ουσιαστικά τον Θωμά Γκόρπα. Αυτό το ασήκωτο βάρος της έρημης δόξας, η ατίθαση φύση του ρουμελιώτη ευαίσθητου άντρα, το δάκρυ στην άκρη της Λιμνοθάλασσας από ερωτικό καημό, τα λαϊκά και τα ρεμπέτικα στα τζουκ μποξ των χρόνων εκείνων του ’50 & ’60 στα ουζερί, το μεθύσι με ούζο, το δειλινό στην Τουρλίδα, οι μοναχικοί περιπατητές που ταξιδεύουν στον ατέλειωτο δρόμο μέσα στις αλυκές που δεν οδηγεί πουθενά…

«Κι ω Ποίηση ζητιάνα των ρυθμών που δεν υπάρχουν πια προδομένη των μαγικών λέξεων που μαγαρίστηκαν από τους μαγαρισμένους κώλους… Κι ω μολόχες χάραμα κρύο νερό γλυκά φιλιά σπουργίτια ευκάλυπτα νεράντζια μούρα αγκινάρες και κεράσια τριφύλλια και σανά χρώματα ξεθωριασμένα ήχων πια άλλων αστέρων τι να κάνετε πια καημένα πώς να πολεμήσετε…»

Δεν υπάρχουν σχόλια: