Συνέντευξη στον Δημήτρη Γλυφό | Τετάρτη, 16 Μαΐου 2012 »»
Η Κατερίνα Έσσλιν γράφει λες και σε πιάνει από το λαιμό. Ασφυκτιάς στην ανάγνωση, λυτρώνεσαι ή καίγεσαι στις τελευταίες της γραμμές. Η γραφή της μοιάζει να εξυπηρετεί την αυτόματη διαδικασία σύλληψης. Η αυτολογοκρισία δε χωρά στις σελίδες της. Καταπιάνεται με καθημερινά θέματα και τα μεταφράζει λογοτεχνικά. Δεν ενδιαφέρεται να προκαλέσει, όσο κι αν κάποιος διαβάζοντάς την μπορεί και να της το χρεώσει. Εκτίθεται χωρίς προσχήματα, νόρμες και στερεότυπα. Όρια δυσδιάκριτα αλλά πάντα ισορροπημένα και εναρμονισμένα με την εικόνα της. Με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου «Ο μισός βέσπα», μίας συλλογής διηγημάτων από τις εκδόσεις Απόπειρα, την αναζητήσαμε και την ρωτήσαμε.
Αφιερώνεις το βιβλίο σε ό,τι «σε ό,τι σε κρατάει κατά φαντασίαν υγιή». Τι είναι αυτό λοιπόν;
Αρχικά να διευκρινίσω ότι η συγκεκριμένη φράση, την οποία βρίσκει κανείς αντί αφιέρωσης στο βιβλίο, είναι κατά βάση αυτοσαρκασμός. Στην προσωπική μου ζωή, με γιατρεύει η καλοσύνη και ο ύπνος αγκαλιά με τον αγαπημένο μου, που είναι κάτι σαν διανυκτερεύον φαρμακείο. Συγγραφικά, το ιατρείο μου είναι ,παραδόξως, οι λέξεις και λέω παραδόξως, γιατί αυτές με γεμίζουν κατάγματα, αυτές και με θεραπεύουν.
Ιδιαίτερος ο τίτλος του βιβλίου, ο οποίος βαφτίζει και ένα από τα διηγήματά σου. Ποιος κρύβεται πίσω από τη βεραμάν βέσπα τελικά;
Η ιστορία «Ο μισός βέσπα» βασίζεται σε παλιό κρυφό μου έρωτα, από αυτούς που συνοδεύονται από τον επιστημονικό όρο «στα πατώματα», ο οποίος πιστεύω μoυ προκάλεσε κάποια μόνιμη βλάβη στο DNA: να γοητεύομαι απ’ ό,τι μονίμως εκκρεμεί, παρά απ’ ό,τι εκπληρώνεται. Άρα, θα έλεγα πως κρύβεται η επιτηδευμένη μου ανωριμότητα. Η ανάγκη μου να υπάρχει πάντα ένα βάζο με μαρμελάδα στο πάνω-πάνω ράφι που εγώ να μη φτάνω επίτηδες ποτέ.
Φετίχ και εμμονές. Ποιος ο ρόλος τους στο βιβλίο και στη ζωή σου;
Η μόνη εμμονή που αντιλαμβάνομαι να έχω -μακάρι να έχω κι άλλες-, είναι ότι την ίδια στιγμή που επιλέγω να βάλω πέντε ήλιους στον ουρανό, για να ξεχαρβαλωθεί η μαυρίλα, την ίδια στιγμή στριμώχνω ένα ξινό λεμόνι εκεί που τα πράγματα πάνε να ξεφύγουν προς το μελό. Θα μπορούσα να πω, ότι η εμμονή μου είναι το ζευγάρωμα του κυνισμού με την τρυφερότητα και αυτό μαζί με τη μικρή φόρμα, δεν πληρώνει παρά χρέη ταυτότητας. Αυτό είναι και το ιδίωμά μου.
Κάποια διηγήματα ή μέρος αυτών ιντριγκάρουν. Σαν να προκαλούν. Μπορούν να θεωρηθούν μικρά πορνογραφήματα;
Όχι. Ονομάζω τις ιστορίες μου μυθιστορήματα του ενός λεπτού. Αν δεν ήταν του ενός λεπτού και ήταν του μισαώρου πιθανόν να ήταν όλα πορνογραφήματα. Ως έχουν πάντως, δεν είναι. Έχω απομονώσει στιγμιότυπα πιο «αγνά». Το πρώτο της συλλογής, με τίτλο «Της ανωμαλίας», είναι το μόνο που θα μπορούσες να το χαρακτηρίσεις έτσι στην αρχή, μιας και σε αυτό περιγράφεται το τι καταγράφει μια κρυφή κάμερα ενός φτηνού ξενοδοχείου, αλλά ολοκληρώνοντας την ανάγνωσή του νιώθεις λες και διάβασες συνταγή για γλυκό κουταλιού. Ένας αγαπημένος φίλος πάντως λέει ότι όλο το βιβλίο μου είναι ένα τεράστιο αιδοίο. Εγώ δεν μπορώ να το δω αυτό, αλλά αν το βιβλίο μου λειτουργούσε σαν μήτρα θα μου άρεσε.
Οι σύντομες φόρμες, οι κοφτές προτάσεις και ο αιφνιδιασμός κρίνονται απαραίτητα συστατικά των κειμένων σου; Ίσως και κατάλοιπο της διαφήμισης;
Φοβάμαι, αν και το ρήμα φοβάμαι, φοβάμαι πως δεν είναι εύστοχη επιλογή, ότι κάποια στιγμή θα πάψω να γράφω αυτά τα σύντομα διηγήματα και θα αρχίσω να γράφω ακόμη συνοπτικότερα, στιγμιοτυπικά, θραυσματικά, ή τέλος πάντων θα το γυρίσω στην ποίηση. Ωστόσο, δεν γίνεται συνειδητά αυτό, μάλλον αυτόματα. Ο όποιος συνειδητός μου στόχος, αν υπάρχει τέτοιος, δεν είναι να αιφνιδιάσω πάση θυσία, γιατί αυτό μπορεί να εντυπωσιάσει φτηνά και ίσως να αποξενώσει. Προτιμώ να νιώσει ο αναγνώστης κάποιον κραδασμό στο στομάχι κι ένα «κλείσιμο ματιού». Δεν νομίζω ότι η γραφή μου έχει επηρεαστεί από τη διαφήμιση, άλλωστε τυχαίνει και έκανα διαφήμιση επειδή μπορούσα, όχι επειδή ήθελα. Η γραφή μου ήταν έτσι «από πριν», κούμπωσε σε αυτή. Ομοιότητες δέχομαι ότι υπάρχουν. Πράγματι στη διαφήμιση, προσπαθεί κανείς να «περάσει» ένα πειστικό μήνυμα σε μικρό χρονικό διάστημα, και με τρόπο «περίεργο». Αλλά σε καμία περίπτωση δεν νιώθω ότι η διαφημίστρια με τη συγγραφέα είναι το ίδιο πρόσωπο, άλλος ο σούπερμαν κι άλλος ο Κλαρκ Κεντ. Άλλωστε βλέπω τρυφερά και με σεβασμό τη διαφήμιση. Είναι σκληρή δουλειά και καλό γυμναστήριο για τη φαντασία και το πορτοφόλι σου. Αλλά ως εκεί.
Κατά πόσο χαρακτηρίζονται βιογραφικά τα διηγήματα του «Ο μισός βέσπα»;
Θέλω οι ιστορίες μου να μοιάζουν λες και συμβαίνουν τώρα στο διπλανό διαμέρισμα. Έτσι, δύο από τα μυθιστορήματα του ενός λεπτού είναι βγαλμένα από την κόψη προσωπικών μαχαιριών. Ένα από αυτά είναι βασισμένο σε πραγματική ιστορία -όχι από τη δική μου ζωή- και τα υπόλοιπα είναι από το μυαλό μου, το οποίο όμως είναι μπλέντερ των ζωών των άλλων. Συνεπώς, ναι. Είναι βιογραφικά. Υπάρχει κι ένα «άγραφο» μυθιστόρημα, στη σελίδα 57, που είναι σκέτο τίτλος και λέγεται «Κλείσιμο ματιού» και θα το έλεγα κι αυτό βιογραφικό. Πρόκειται για το προαύλιο του βιβλίου (η σελίδα 57), όπου θα βγει διάλειμμα ο αναγνώστης να σκεφτεί το βιογραφικό του.
Πώς είναι να ’σαι μισογεννημένος και να αγαπάς το ίδιο, όπως γράφεις στο «Ακαρδιακό επεισόδιο»; Εκπίπτει της πραγματικής αγάπης;
Όταν είσαι μισογεννημένος είσαι λίγο απατεώνας, γιατί δεν αναλαμβάνεις πλήρως την ευθύνη του εδώ και τώρα. Είσαι και δεν είσαι εδώ, στο κάθε εδώ σου, και πιθανόν να νομίζεις ότι θα τη γλυτώσεις και λίγο στο τέλος, αφού για να πεθάνεις πρέπει πρώτα να γεννηθείς ολοκληρωτικά κι όχι να εξέχεις μόνιμα ο μισός έξω από το αιδοίο της μαμάς σου, όπως ο άντρας της ιστορίας «Ακαρδιακό επεισόδιο». Όσον αφορά στο δεύτερο σκέλος, το ν’ αγαπάς σαν οδοστρωτήρας, δηλαδή να αγαπάς δημοκρατικά, όλα το ίδιο, δίκαια και μοιρασμένα και politically correct, λες και η αγάπη κόβεται σαν πίτσα, είναι επίσης μεγάλη απατεωνιά και ψυχική αναπηρία. Σαν να μην αγαπάς τίποτα αρκετά ώστε να μπορείς να αγαπάς κάτι περισσότερο από κάτι άλλο. Είμαι οπαδός της αγάπης, και πιστεύω πως είναι η μόνη αξιόπιστη έξοδος κινδύνου – αλλά η αγάπη προς πάσα κατεύθυνση, που κάνει ολημερίς χίπιτιχοπ, δεν με πείθει. Για μένα η αγάπη οφείλει να έχει ταυτόχρονα και ρετιρέ και υπόγειο.
Όπως παρατηρώ βρίσκεσαι σε συγγραφικό οργασμό. Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Περιμένω την έκδοση του δεύτερου βιβλίου μου. Πρόκειται και πάλι για μυθιστορήματα του ενός λεπτού και εγκυμονώ το τρίτο μου βιβλίο. Έχω γράψει κι ένα θεατρικό έργο, αλλά ακόμη δεν είμαι βέβαιη για την ποιότητά του, σε σχέση με αυτό που είχα αρχικά στο μυαλό μου και το δουλεύω ακόμη. Συνεχίζω και γράφω στα δύο blogs μου (Έσσλιν Έσσλιν είσαι εδώ. και σελίδα 57.), τα οποία θα τα χαρακτήριζα πλυντήρια. Με βοηθούν να ξεπλένω το σετάκι φούστα-μπλούζα καρδιά-μυαλό. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία στο ξεκίνημά σας.
____________________________________
Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 16 Μαΐου 2012
Η Κατερίνα Έσσλιν γράφει λες και σε πιάνει από το λαιμό. Ασφυκτιάς στην ανάγνωση, λυτρώνεσαι ή καίγεσαι στις τελευταίες της γραμμές. Η γραφή της μοιάζει να εξυπηρετεί την αυτόματη διαδικασία σύλληψης. Η αυτολογοκρισία δε χωρά στις σελίδες της. Καταπιάνεται με καθημερινά θέματα και τα μεταφράζει λογοτεχνικά. Δεν ενδιαφέρεται να προκαλέσει, όσο κι αν κάποιος διαβάζοντάς την μπορεί και να της το χρεώσει. Εκτίθεται χωρίς προσχήματα, νόρμες και στερεότυπα. Όρια δυσδιάκριτα αλλά πάντα ισορροπημένα και εναρμονισμένα με την εικόνα της. Με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου «Ο μισός βέσπα», μίας συλλογής διηγημάτων από τις εκδόσεις Απόπειρα, την αναζητήσαμε και την ρωτήσαμε.
Αφιερώνεις το βιβλίο σε ό,τι «σε ό,τι σε κρατάει κατά φαντασίαν υγιή». Τι είναι αυτό λοιπόν;
Αρχικά να διευκρινίσω ότι η συγκεκριμένη φράση, την οποία βρίσκει κανείς αντί αφιέρωσης στο βιβλίο, είναι κατά βάση αυτοσαρκασμός. Στην προσωπική μου ζωή, με γιατρεύει η καλοσύνη και ο ύπνος αγκαλιά με τον αγαπημένο μου, που είναι κάτι σαν διανυκτερεύον φαρμακείο. Συγγραφικά, το ιατρείο μου είναι ,παραδόξως, οι λέξεις και λέω παραδόξως, γιατί αυτές με γεμίζουν κατάγματα, αυτές και με θεραπεύουν.
Ιδιαίτερος ο τίτλος του βιβλίου, ο οποίος βαφτίζει και ένα από τα διηγήματά σου. Ποιος κρύβεται πίσω από τη βεραμάν βέσπα τελικά;
Η ιστορία «Ο μισός βέσπα» βασίζεται σε παλιό κρυφό μου έρωτα, από αυτούς που συνοδεύονται από τον επιστημονικό όρο «στα πατώματα», ο οποίος πιστεύω μoυ προκάλεσε κάποια μόνιμη βλάβη στο DNA: να γοητεύομαι απ’ ό,τι μονίμως εκκρεμεί, παρά απ’ ό,τι εκπληρώνεται. Άρα, θα έλεγα πως κρύβεται η επιτηδευμένη μου ανωριμότητα. Η ανάγκη μου να υπάρχει πάντα ένα βάζο με μαρμελάδα στο πάνω-πάνω ράφι που εγώ να μη φτάνω επίτηδες ποτέ.
Φετίχ και εμμονές. Ποιος ο ρόλος τους στο βιβλίο και στη ζωή σου; Η μόνη εμμονή που αντιλαμβάνομαι να έχω -μακάρι να έχω κι άλλες-, είναι ότι την ίδια στιγμή που επιλέγω να βάλω πέντε ήλιους στον ουρανό, για να ξεχαρβαλωθεί η μαυρίλα, την ίδια στιγμή στριμώχνω ένα ξινό λεμόνι εκεί που τα πράγματα πάνε να ξεφύγουν προς το μελό. Θα μπορούσα να πω, ότι η εμμονή μου είναι το ζευγάρωμα του κυνισμού με την τρυφερότητα και αυτό μαζί με τη μικρή φόρμα, δεν πληρώνει παρά χρέη ταυτότητας. Αυτό είναι και το ιδίωμά μου.
Κάποια διηγήματα ή μέρος αυτών ιντριγκάρουν. Σαν να προκαλούν. Μπορούν να θεωρηθούν μικρά πορνογραφήματα;
Όχι. Ονομάζω τις ιστορίες μου μυθιστορήματα του ενός λεπτού. Αν δεν ήταν του ενός λεπτού και ήταν του μισαώρου πιθανόν να ήταν όλα πορνογραφήματα. Ως έχουν πάντως, δεν είναι. Έχω απομονώσει στιγμιότυπα πιο «αγνά». Το πρώτο της συλλογής, με τίτλο «Της ανωμαλίας», είναι το μόνο που θα μπορούσες να το χαρακτηρίσεις έτσι στην αρχή, μιας και σε αυτό περιγράφεται το τι καταγράφει μια κρυφή κάμερα ενός φτηνού ξενοδοχείου, αλλά ολοκληρώνοντας την ανάγνωσή του νιώθεις λες και διάβασες συνταγή για γλυκό κουταλιού. Ένας αγαπημένος φίλος πάντως λέει ότι όλο το βιβλίο μου είναι ένα τεράστιο αιδοίο. Εγώ δεν μπορώ να το δω αυτό, αλλά αν το βιβλίο μου λειτουργούσε σαν μήτρα θα μου άρεσε.
Οι σύντομες φόρμες, οι κοφτές προτάσεις και ο αιφνιδιασμός κρίνονται απαραίτητα συστατικά των κειμένων σου; Ίσως και κατάλοιπο της διαφήμισης;
Φοβάμαι, αν και το ρήμα φοβάμαι, φοβάμαι πως δεν είναι εύστοχη επιλογή, ότι κάποια στιγμή θα πάψω να γράφω αυτά τα σύντομα διηγήματα και θα αρχίσω να γράφω ακόμη συνοπτικότερα, στιγμιοτυπικά, θραυσματικά, ή τέλος πάντων θα το γυρίσω στην ποίηση. Ωστόσο, δεν γίνεται συνειδητά αυτό, μάλλον αυτόματα. Ο όποιος συνειδητός μου στόχος, αν υπάρχει τέτοιος, δεν είναι να αιφνιδιάσω πάση θυσία, γιατί αυτό μπορεί να εντυπωσιάσει φτηνά και ίσως να αποξενώσει. Προτιμώ να νιώσει ο αναγνώστης κάποιον κραδασμό στο στομάχι κι ένα «κλείσιμο ματιού». Δεν νομίζω ότι η γραφή μου έχει επηρεαστεί από τη διαφήμιση, άλλωστε τυχαίνει και έκανα διαφήμιση επειδή μπορούσα, όχι επειδή ήθελα. Η γραφή μου ήταν έτσι «από πριν», κούμπωσε σε αυτή. Ομοιότητες δέχομαι ότι υπάρχουν. Πράγματι στη διαφήμιση, προσπαθεί κανείς να «περάσει» ένα πειστικό μήνυμα σε μικρό χρονικό διάστημα, και με τρόπο «περίεργο». Αλλά σε καμία περίπτωση δεν νιώθω ότι η διαφημίστρια με τη συγγραφέα είναι το ίδιο πρόσωπο, άλλος ο σούπερμαν κι άλλος ο Κλαρκ Κεντ. Άλλωστε βλέπω τρυφερά και με σεβασμό τη διαφήμιση. Είναι σκληρή δουλειά και καλό γυμναστήριο για τη φαντασία και το πορτοφόλι σου. Αλλά ως εκεί.
Κατά πόσο χαρακτηρίζονται βιογραφικά τα διηγήματα του «Ο μισός βέσπα»; Θέλω οι ιστορίες μου να μοιάζουν λες και συμβαίνουν τώρα στο διπλανό διαμέρισμα. Έτσι, δύο από τα μυθιστορήματα του ενός λεπτού είναι βγαλμένα από την κόψη προσωπικών μαχαιριών. Ένα από αυτά είναι βασισμένο σε πραγματική ιστορία -όχι από τη δική μου ζωή- και τα υπόλοιπα είναι από το μυαλό μου, το οποίο όμως είναι μπλέντερ των ζωών των άλλων. Συνεπώς, ναι. Είναι βιογραφικά. Υπάρχει κι ένα «άγραφο» μυθιστόρημα, στη σελίδα 57, που είναι σκέτο τίτλος και λέγεται «Κλείσιμο ματιού» και θα το έλεγα κι αυτό βιογραφικό. Πρόκειται για το προαύλιο του βιβλίου (η σελίδα 57), όπου θα βγει διάλειμμα ο αναγνώστης να σκεφτεί το βιογραφικό του.
Πώς είναι να ’σαι μισογεννημένος και να αγαπάς το ίδιο, όπως γράφεις στο «Ακαρδιακό επεισόδιο»; Εκπίπτει της πραγματικής αγάπης;
Όταν είσαι μισογεννημένος είσαι λίγο απατεώνας, γιατί δεν αναλαμβάνεις πλήρως την ευθύνη του εδώ και τώρα. Είσαι και δεν είσαι εδώ, στο κάθε εδώ σου, και πιθανόν να νομίζεις ότι θα τη γλυτώσεις και λίγο στο τέλος, αφού για να πεθάνεις πρέπει πρώτα να γεννηθείς ολοκληρωτικά κι όχι να εξέχεις μόνιμα ο μισός έξω από το αιδοίο της μαμάς σου, όπως ο άντρας της ιστορίας «Ακαρδιακό επεισόδιο». Όσον αφορά στο δεύτερο σκέλος, το ν’ αγαπάς σαν οδοστρωτήρας, δηλαδή να αγαπάς δημοκρατικά, όλα το ίδιο, δίκαια και μοιρασμένα και politically correct, λες και η αγάπη κόβεται σαν πίτσα, είναι επίσης μεγάλη απατεωνιά και ψυχική αναπηρία. Σαν να μην αγαπάς τίποτα αρκετά ώστε να μπορείς να αγαπάς κάτι περισσότερο από κάτι άλλο. Είμαι οπαδός της αγάπης, και πιστεύω πως είναι η μόνη αξιόπιστη έξοδος κινδύνου – αλλά η αγάπη προς πάσα κατεύθυνση, που κάνει ολημερίς χίπιτιχοπ, δεν με πείθει. Για μένα η αγάπη οφείλει να έχει ταυτόχρονα και ρετιρέ και υπόγειο.
Όπως παρατηρώ βρίσκεσαι σε συγγραφικό οργασμό. Ετοιμάζεις κάτι αυτή την περίοδο;
Περιμένω την έκδοση του δεύτερου βιβλίου μου. Πρόκειται και πάλι για μυθιστορήματα του ενός λεπτού και εγκυμονώ το τρίτο μου βιβλίο. Έχω γράψει κι ένα θεατρικό έργο, αλλά ακόμη δεν είμαι βέβαιη για την ποιότητά του, σε σχέση με αυτό που είχα αρχικά στο μυαλό μου και το δουλεύω ακόμη. Συνεχίζω και γράφω στα δύο blogs μου (Έσσλιν Έσσλιν είσαι εδώ. και σελίδα 57.), τα οποία θα τα χαρακτήριζα πλυντήρια. Με βοηθούν να ξεπλένω το σετάκι φούστα-μπλούζα καρδιά-μυαλό. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία στο ξεκίνημά σας.
____________________________________
Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 16 Μαΐου 2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου