Barry McRae: Miles Davis, the man with the horn
Κώστας Γ. Καρδερίνης | MiC »»
Ο McRae δεν δείχνει να ενδιαφέρεται άμεσα για την προσωπική ζωή του Miles κι αυτό γίνεται γρήγορα αντιληπτό. Δεν τον νοιάζουν άμεσα οι σχέσεις του με τις γυναίκες, ούτε καταγράφει ονόματα, διευθύνσεις, τηλέφωνα, κουτσομπολιά, φήμες ή κατινιές.
Επικεντρώνεται κυρίως στο έργο του, στην πορεία του διαμέσου της μουσικής. Τον ενδιαφέρουν οι συναντήσεις και οι σχέσεις του με τους άλλους μουσικούς και τις περιγράφει με αρκετές λεπτομέρειες μέσα από τις διάφορες μουσικές τους συνεδρίες, με υπομονή και μεράκι. Ποιους εκτιμούσε, ποιους αγαπούσε, ποιους άκουγε, ποιοι τον επηρέαζαν, ποιους επηρέασε. Με ποιους δούλεψε λίγο ή πολύ, με ποιους μάλωσε ή ψυχράθηκε, που ήταν μεγαλόψυχος, που υπερόπτης, πότε άλλαξε στάση και γιατί. Και φυσικά ο αντίκτυπος όλων αυτών στην μουσική και στο παίξιμό του.
Το βιβλίο αυτό μοιάζει σαν μια ενδελεχής ημερολογιακή αποτίμηση του έργου του μεγάλου τζαζίστα. Σαν να παρουσιάζει την εξελικτική του πορεία με την, αδιάκοπα ψαγμένη, ενδοσκοπική ματιά ενός μεγάλου θαυμαστή και άοκνου μελετητή. Μιλάει για τα ρεύματα που εξερεύνησε ή εισήγαγε [free jazz, jazz rock, fusion], καταγράφει αναφορές και κριτικές δίσκων και συναυλιών, ακόμη και σχόλια για τα διάφορα sessions και τις ζυμώσεις που κυοφόρησαν ή που δεν καρποφόρησαν.
Και φυσικά αναφέρει όλα εκείνα τα θηρία της τζαζ που συγχρωτίστηκαν μαζί του, που ζυμώθηκαν μαζί του, που του πήραν και του έδωσαν. Από τον Bird, τον Dizzy, τον Trane και τον Art Blakey, στον Evans, τον Konitz τον Max Roach και τον Mulligan. Από τον Rollins, τον Monk και τον Mingus, στον Cannonball Adderley, τον Hank Mobley, τον Herbie Hancock και τον Coleman. Κι από τον Wayne Shorter, τον George Benson, τον Chick Corea, τον Joe Zawinul, τον John McLaughlin ως τους Billy Cobham, Jack Dejohnette, Keith Jarrett, Al Foster, M’tume και Branford Marsalis. Κι έχω αφήσει απέξω άλλους τόσους κι άλλους τόσους.
Βέβαια θα ’ταν εξίσου ενδιαφέρον να βλέπαμε και τη συνέχεια αυτής της πορείας μέχρι το τέλος της, γιατί κι εκεί έχουμε σπουδαίες συνεργασίες. Ο Miles ήτανε ανήσυχη φύση, ήθελε διαρκώς ν' ανανεώνεται. Οι νέοι μουσικοί και τα νέα κύματα πάντα τον συνάρπαζαν κι ήθελε να βρίσκεται καβάλα και να σερφάρει σε αυτά. Οι κατηγορίες και οι επιθέσεις που δέχθηκε δεν ήταν λίγες ούτε αστείες. Γιατί χρησιμοποιεί τόσο τη σουρντίνα, γιατί εκμεταλλεύεται τον Gil Evans στις ενορχηστρώσεις του οποίου «πατάει», για τον Wayne Shorter. Και φυσικά για τις όποιες ιδιοτροπίες του: προσωπικό κομμωτή, αλλαγή πλάνου, αλλαγή σόλου ή αψυχολόγητη ματαίωση εμφανίσεων.
Ο McRae δείχνει μεγάλη ψυχραιμία και προσπαθεί να φωτίσει από πολλές πλευρές την προσωπικότητα του Ντέηβις, ώστε να μας επιτρέψει να κρίνουμε μόνοι μας την υπερβολή ή την αλήθεια αυτών των καταστάσεων. Πολύ μεγάλη είναι επίσης και η συμβολή της μεταφράστριας, της Έφης Καλλιφατίδη, που παρέχει έναν λόγο πλούσιο, ακριβή, εύστοχο και μέσα στο πνεύμα και το γράμμα του κειμένου και του θέματος. Τα όποια λαθάκια διέκρινα είναι μάλλον τυπογραφικά και αμελητέα μπροστά στον παλμό και τη ροή «των έργων και των ημερών» ενός σύγχρονου μύθου.
Τέλος, η βιβλιογραφία (έντυπη ή διαδικτυακή) και η επιλεγμένη δισκογραφία δείχνουν το δρόμο σε όποιον θα ήθελε να αδράξει την ευκαιρία και να ψαχτεί παραπέρα.
[Απόπειρα, 2005]
Κώστας Γ. Καρδερίνης
Κώστας Γ. Καρδερίνης | MiC »»
 | Πρόκειται για μια ιδιόμορφη εργοβιογραφία που εκδόθηκε το 1988 ενώ ο Davis (1926–1991) ήταν ακόμη εν ζωή. Κατ' ουσίαν, τα βιογραφικά στοιχεία που παρέχει είναι ελάχιστα και επικεντρώνονται κυρίως στα πρώτα χρόνια της ζωής του μεγάλου μουσικού της jazz. |
Ο McRae δεν δείχνει να ενδιαφέρεται άμεσα για την προσωπική ζωή του Miles κι αυτό γίνεται γρήγορα αντιληπτό. Δεν τον νοιάζουν άμεσα οι σχέσεις του με τις γυναίκες, ούτε καταγράφει ονόματα, διευθύνσεις, τηλέφωνα, κουτσομπολιά, φήμες ή κατινιές.
Επικεντρώνεται κυρίως στο έργο του, στην πορεία του διαμέσου της μουσικής. Τον ενδιαφέρουν οι συναντήσεις και οι σχέσεις του με τους άλλους μουσικούς και τις περιγράφει με αρκετές λεπτομέρειες μέσα από τις διάφορες μουσικές τους συνεδρίες, με υπομονή και μεράκι. Ποιους εκτιμούσε, ποιους αγαπούσε, ποιους άκουγε, ποιοι τον επηρέαζαν, ποιους επηρέασε. Με ποιους δούλεψε λίγο ή πολύ, με ποιους μάλωσε ή ψυχράθηκε, που ήταν μεγαλόψυχος, που υπερόπτης, πότε άλλαξε στάση και γιατί. Και φυσικά ο αντίκτυπος όλων αυτών στην μουσική και στο παίξιμό του.
Το βιβλίο αυτό μοιάζει σαν μια ενδελεχής ημερολογιακή αποτίμηση του έργου του μεγάλου τζαζίστα. Σαν να παρουσιάζει την εξελικτική του πορεία με την, αδιάκοπα ψαγμένη, ενδοσκοπική ματιά ενός μεγάλου θαυμαστή και άοκνου μελετητή. Μιλάει για τα ρεύματα που εξερεύνησε ή εισήγαγε [free jazz, jazz rock, fusion], καταγράφει αναφορές και κριτικές δίσκων και συναυλιών, ακόμη και σχόλια για τα διάφορα sessions και τις ζυμώσεις που κυοφόρησαν ή που δεν καρποφόρησαν.
Και φυσικά αναφέρει όλα εκείνα τα θηρία της τζαζ που συγχρωτίστηκαν μαζί του, που ζυμώθηκαν μαζί του, που του πήραν και του έδωσαν. Από τον Bird, τον Dizzy, τον Trane και τον Art Blakey, στον Evans, τον Konitz τον Max Roach και τον Mulligan. Από τον Rollins, τον Monk και τον Mingus, στον Cannonball Adderley, τον Hank Mobley, τον Herbie Hancock και τον Coleman. Κι από τον Wayne Shorter, τον George Benson, τον Chick Corea, τον Joe Zawinul, τον John McLaughlin ως τους Billy Cobham, Jack Dejohnette, Keith Jarrett, Al Foster, M’tume και Branford Marsalis. Κι έχω αφήσει απέξω άλλους τόσους κι άλλους τόσους.
Βέβαια θα ’ταν εξίσου ενδιαφέρον να βλέπαμε και τη συνέχεια αυτής της πορείας μέχρι το τέλος της, γιατί κι εκεί έχουμε σπουδαίες συνεργασίες. Ο Miles ήτανε ανήσυχη φύση, ήθελε διαρκώς ν' ανανεώνεται. Οι νέοι μουσικοί και τα νέα κύματα πάντα τον συνάρπαζαν κι ήθελε να βρίσκεται καβάλα και να σερφάρει σε αυτά. Οι κατηγορίες και οι επιθέσεις που δέχθηκε δεν ήταν λίγες ούτε αστείες. Γιατί χρησιμοποιεί τόσο τη σουρντίνα, γιατί εκμεταλλεύεται τον Gil Evans στις ενορχηστρώσεις του οποίου «πατάει», για τον Wayne Shorter. Και φυσικά για τις όποιες ιδιοτροπίες του: προσωπικό κομμωτή, αλλαγή πλάνου, αλλαγή σόλου ή αψυχολόγητη ματαίωση εμφανίσεων.
Ο McRae δείχνει μεγάλη ψυχραιμία και προσπαθεί να φωτίσει από πολλές πλευρές την προσωπικότητα του Ντέηβις, ώστε να μας επιτρέψει να κρίνουμε μόνοι μας την υπερβολή ή την αλήθεια αυτών των καταστάσεων. Πολύ μεγάλη είναι επίσης και η συμβολή της μεταφράστριας, της Έφης Καλλιφατίδη, που παρέχει έναν λόγο πλούσιο, ακριβή, εύστοχο και μέσα στο πνεύμα και το γράμμα του κειμένου και του θέματος. Τα όποια λαθάκια διέκρινα είναι μάλλον τυπογραφικά και αμελητέα μπροστά στον παλμό και τη ροή «των έργων και των ημερών» ενός σύγχρονου μύθου.
Τέλος, η βιβλιογραφία (έντυπη ή διαδικτυακή) και η επιλεγμένη δισκογραφία δείχνουν το δρόμο σε όποιον θα ήθελε να αδράξει την ευκαιρία και να ψαχτεί παραπέρα.
[Απόπειρα, 2005]
Κώστας Γ. Καρδερίνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου