Συνέντευξη στη Λήδα Αδαμάκη-Τράντου,
popaganda, 12 Φεβρουαρίου 2015 »»
Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν μεγαλώνατε; Το βιβλίο που θυμάμαι να δεσπόζει στην παιδική μου ηλικία είναι το Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα του Μενέλαου Λουντέμη. Είναι η αφήγηση της ζωής ενός παιδιού που αγωνιζόταν να επιβιώσει, να μορφωθεί, να ξεφύγει από ένα μέλλον προαποφασισμένο ερήμην του, να πάει σχολείο. Είναι ορφανός, μόνος του, πρέπει να δουλέψει για να επιβιώσει και αυτός λαχταράει να ζήσει. Λατρεύει το διάβασμα, τα βιβλία είναι το μαγικό του καταφύγιο. Ένας αγωνιστής της ζωής ήταν ο Μέλιος. Πώς προχώρησε, πώς στάθηκε, πώς η ζωή του έφερε εχθρούς, φίλους, ακόμα και γονεϊκές φιγούρες ενώ ήταν ορφανός, αυτά με είχαν γοητεύσει. Αυτά σκεφτόμουν και εγώ όταν κάποια στιγμή στα 12 άρχιζα να κατεβαίνω στο κέντρο με τα λεωφορεία μόνη μου, να σταματώ στο τέρμα της Ακαδημίας και να πηγαίνω στην Ιπποκράτους που ήταν μια φωλιά βιβλιοπωλείων τότε για να ξοδέψω το μικρό μου χαρτζιλίκι. Αξέχαστο παραμένει ακόμα το Βιβλιοπωλείο της Εστίας. Καταφύγιο ήταν και για μένα τα βιβλία. Είχα πολλούς λόγους να ταυτιστώ με τον Μέλιο. Ίσως όχι τόσο σε πραγματικό συνειδητό επίπεδο, όσο σε ασυνείδητο. Αγωνιζόμουν και εγώ όπως όλα τα παιδιά να αποκτήσω ταυτότητα, να αντισταθώ στα ερήμην μου προκαθορισμένα για μένα, να δημιουργήσω τα θεμέλια μου για κάτι που δεν ήξερα πως με ορμή ερχόταν καταπάνω μου και που πολύ σύντομα έμαθα πως το λένε ζωή. Ένας αγώνας δηλαδή που ξεκινά ακόμα και από την παιδική, εφηβική ηλικία και για να κερδηθεί θέλει καταφύγια και στόχους.
Ποιο βιβλίο διαβάσατε και ξαναδιαβάσατε; Διάβασα και ξαναδιάβασα και ξαναδιαβάζω βιβλία του Νίκου Καζαντζάκη . Δεν μπορώ ακριβώς να ξεχωρίσω το ένα ή το άλλο. Την μια είναι Ο Βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, την άλλη είναι Η ασκητική , την άλλη τα ταξιδιωτικά. Μια όλα μαζί. Για μένα τα έργα του Καζαντζάκη είναι βάλσαμο. Πώς λέει ο στίχος «Να δω της Λέρους τα βουνά να μου διαβούν οι πόνοι», έτσι νιώθω όταν διαβάζω τα έργα του. Ξέρετε όταν λέει κάποιος την αλήθεια και την λέει σωστά , γίνεται στίχος και ομορφιά. Βρίσκεις μια υπαρξιακή απλωσιά στα βιβλία του. Χωρόχρονος είναι δοσμένος με λέξεις. Μπορείς να βρεις κάθαρση, συγχώρεση, εξιλέωση. Σου χρειάζονται όλα αυτά στον αγώνα της ζωής, για «να φθάσεις εκεί που δεν μπορείς».
Σας ώθησε ποτέ βιβλίο να κάνετε κάτι ανόητο; Κάνω καθημερινά πολλά ανόητα χωρίς να έχω αναγνωρίσει πως με ώθησε κανένα βιβλίο να τα κάνω. Η πλάκα είναι που έχω αρχίσει και τα συμπαθώ και τα ανόητα μου. Δικά μου είναι λέω και αυτά και συνεχίζω. Αλλά τώρα που το σκέφτομαι συνέβη αυτό. Όταν διάβασα το Η τελική λήθη (Δε φάιναλ θολούθιον) του Κωστάκη Ανάν σκέφθηκα τι καλά θα ήταν να έγραφα και εγώ σαν αυτόν τον τύπο. Με είχε πιάσει κάποτε και με τα Χαστουκόψαρα του Λένου Χρηστίδη . Προσπάθησα αλλά αυτά τα πράγματα δεν γίνονται. Κωστάκης Αναν είναι ένας είπα και να άφησα τις ανοησίες. Είναι ένας, μοναδικός και ουδείς γνωρίζει και ποιός είναι. Και μάλλον αυτό δεν έχει και καμιά απολύτως σημασία. Σημασία μόνο έχει πως αυτός ο τύπος απλώνει ουράνια τόξα και φέρνει μέσα στην ίδια στιγμή του μακελειού την τέχνη της αφόδευσης. Και εμείς γελάμε γιατί ξέρουμε πολύ καλά πως έτσι είναι στην πραγματική ζωή. Την ίδια στιγμή που είμαστε τραγικοί και περιεργαζόμαστε τον θάνατο μας είμαστε και κωμικοί αφοδευτές που γλιστράμε έξω. Επειδή λοιπόν γελάμε με την ίδια σταγόνα που ερωτευόμαστε, ο καθένας δηλαδή διαφορετικά και μοναδικά, ήταν πολύ ανόητο να προσπαθήσω να τον μιμηθώ και να μην αρκεστώ να τον θαυμάζω.
Σας ενέπνευσε κάποιο βιβλίο να γίνετε κάτι άλλο εκτός από συγγραφέας ; Η αλήθεια είναι πως δεν νιώθω συγγραφέας. Από την άλλη αισθάνομαι πως ο καλύτερος τρόπος που διαθέτω για να επικοινωνήσω με τους συνανθρώπους μου είναι ο γραπτός λόγος. Απ’ αυτή την ανάγκη επικοινωνίας προέκυψε στην αρχή το μπλογκ. Σε μια εποχή που κυριαρχεί η εκκωφαντική σιωπή. Μετά το μπλογκ γεννήθηκε το Τράνζιτ. Η αλήθεια είναι πως σκοπεύω να συνεχίσω. Βρέθηκαν όμως πολλά βιβλία να μου επιβεβαιώσουν πως οι λέξεις είναι δρόμοι. Δρόμοι για να εξερευνήσεις και να ανακαλύψεις καινούρια ορατότητα ακόμα και στα από παλιά ειδωμένα. Κάποια βιβλία που δεν μου άρεσαν απλά τα ξέχασα.
Ποιο βιβλίο εύχεστε να είχατε γράψει; Είναι πολλά, αλλά αυτό που κυριαρχεί στην σκέψη μου είναι το Μια στεκιά στο μάτι του Μοντεζούμα του Νίκου Νικολαϊδη. Ίσως γιατί όπως γράφει και ο ίδιος ο Νικολαϊδης στο βιβλίο «όλες οι βλεννόρροιες θεραπεύονται εκτός από την πρώτη… σαν πρώτη αγάπη». Δεν είναι η περιγραφή της γενιάς μου. Περιγράφει την Αθήνα των μεταπολεμικών δεκαετιών του 50 και του 60. Όμως μέσα από τις σελίδες ξεπηδά μια νοσταλγία. Νοσταλγούμε ό,τι είχαμε, ό,τι θα θέλαμε να είχαμε, ακόμα και ό,τι νομίζουμε ότι είχαμε. Έρχεται η νοσταλγία σαν υγρασία και φθάνει την δική μου γενιά. Και όπως η υγρασία αφήνει φουσκώματα και σημάδια στους τοίχους έτσι φουσκώνουν και οι αναμνήσεις του έρωτα, των τρελών νεανικών απογοητεύσεων, της αγάπης, των πρώτων μας ονείρων. Μεταξύ μας, σε κάποιες περιπτώσεις λίγο έχουν αλλάξει όλα αυτά. Με την πρώτη ευκαιρία, αν την είχαμε, εκεί θα θέλαμε να ξαναγυρίσουμε. Τα ίδια χέρια στους ίδιους ώμους θα βάζαμε. Αν όμως. Αν.
____________
Το βιβλίο της Αννίτας Λουδάρου Τράνζιτ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Απόπειρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου