27.6.09

Η ενηλικίωση των εικονογραφημένων αφηγημάτων

Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης | Τα Νέα, «Βιβλιοδρόμιο»,
Σάββατο 27 Ιουνίου 2009

Will Εisner • Συμβόλαιο με τον Θεό
Μτφ: Βαρβάρα Χατζησάββα,
Απόπειρα, σσ. 207, 18 ευρώ

Όσοι λατρεύουν τα κόμικς και τα graphic novels πρέπει να είναι πολύ χαρούμενοι αυτό το διάστημα. Ποτέ δεν υπήρχαν τόσες σημαντικές εκδόσεις στα ελληνικά, ποτέ οι ελληνικές εκδόσεις κόμικς δεν ήσαν τόσο προσεγμένες, τόσο επιμελημένες. Επιπλέον: τα μεταφρασμένα βιβλία από μια διεθνή σκηνή που βράζει παρασύρουν και την ελληνική, με αποτέλεσμα οι ελληνικές απόπειρες να είναι εξίσου ώριμες και χειραφετημένες. Το φετινό καλοκαίρι δεσπόζουν, φυσικά, ορισμένα κλασικά έργα που με μεγάλη καθυστέρηση διεκδικούν το ενδιαφέρον των αναγνωστών όχι μόνο των κόμικς αλλά και της καλής λογοτεχνίας.



Τον έχουν πει «Όρσον Ουέλς των κόμικς» και πατέρα του «graphic novel» (που πιο σωστά αποδίδεται ως «εικονογραφημένο μυθιστόρημα» και όχι βεβαίως ως «γραφική νουβέλα»).

Επιτέλους, έχω ένα γνήσιο συμβόλαιο με τον θεό! Ο Ουίλ Άισνερ θεωρείται ο πατέρας των «εικονογραφημένων μυθιστορημάτων» και στο Συμβόλαιο με τον Θεό αντικαθιστά τους καρτουνίστικους ήρωες με πρόσωπα που τα γέννησαν οι συνθήκες του κραχ του 1929

Το μεγάλο βραβείο της αμερικανικής εκδοτικής βιομηχανίας αφηγήσεων με εικόνες, το Όσκαρ των κόμικς ας πούμε, έχει το όνομά του. Ο πρώτος υπερήρωας των εικονογραφημένων, ο Spirit, είναι δικό του δημιούργημα. Ο John Law, η Lady Luck, ο Μr. Μystic, ο Uncle Sam, ο Βlackhawk, η Sheena είναι μερικοί ακόμα διάσημοι χαρακτήρες των εικονογραφημένων — επίσης δικές του επινοήσεις. Οι ιστορίες του ξεδιπλώνονται στις αμερικανικές μεγαλουπόλεις, ο ίδιος συχνά εξομολογούνταν ότι ο εξπρεσιονιστικός φωτισμός των κάδρων του ταυτίζεται με τις φωτιστικές συνθήκες στις γειτονιές.

Ο Γουίλ Άισνερ ήταν ένας πρωτοπόρος της βιομηχανίας των κόμικς, ιδίως την εποχή όπου τα εικονογραφημένα δημοσιεύονταν σε συνέχειες, σε στριπ είτε ως τετράχρωμα ένθετα στις εφημερίδες ολόκληρης της Αμερικής. Το 1976, έπειτα από σκληρή δουλειά και διαρκή πάλη με τα κλισέ, είπε να σώσει την ψυχή του. Έφαγε δυο χρόνια απ’ τη ζωή του για να εικονογραφήσει τέσσερις μικρές ιστορίες που τις τοποθέτησε στο Μπρονξ της δεκαετίας του 1930 και των νεανικών του χρόνων.

Τέσσερις ιστορίες διαφορετικού ύφους μεταξύ τους, που τις ενώνουν ο χώρος (μια εργατική πολυκατοικία στη λεωφόρο Ντρόπσι), η εποχή (λίγο μετά το μεγάλο κραχ του 1929), η κοινή εβραϊκή καταγωγή των περισσότερων χαρακτήρων και το ασπρόμαυρο, χαρακτηριστικό τού προσωπικού ύφους του, σχέδιο.

Ένας πιστός Εβραίος απαρνιέται τον Θεό όταν πεθαίνει απροσδόκητα η αγαπημένη του κόρη. Η ελπίδα έχει χαθεί πολύ καιρό για έναν πλανόδιο μουσικό που, προς στιγμήν, πίστεψε ότι η ζωή του μπορεί να αλλάξει χάρη στην τυχαία γνωριμία του με μια ξεπεσμένη ντίβα της όπερας. Ο ναζιστής αλλά και καταπιεσμένος επιστάτης της πολυκατοικίας πέφτει θύμα μιας μικρής σαδίστριας με αγγελικό πρόσωπο. Η καταπιεσμένη σεξουαλικότητα κάποιων παραθεριστών του καλοκαιριού ξυπνάει, ενώ κάποια αγόρια και κορίτσια επιδιώκουν σχέσεις που θα οδηγήσουν σε γάμο από συμφέρον.

Είτε δράμα είτε σάτιρα είτε ανάλαφρη κωμωδία, ο Άισνερ αποφασίζει να διαψεύσει τους επικριτές των mainstream σειρών του: καταργεί τους σχηματικούς και καρτουνίστικους ήρωες, τους αντικαθιστά με πρόσωπα που γέννησαν οι συνθήκες της εποχής, πρόσωπα που τα εγκαθιστά στη σκληρή πραγματικότητα του εργατικού Μπρονξ. Ο ρεαλισμός συνυπάρχει με το μόνιμο μοραλιστικό αίτημα των ιστοριών του — κι αυτός ο συνδυασμός κάνει τη δουλειά του πρωτοποριακή, την πρώτη συνειδητή προσπάθεια για την παραγωγή ενήλικου κόμικς. Επιτέλους, ήταν καιρός να κυκλοφορήσει και στα ελληνικά.
________________
Τα Νέα »»

Δεν υπάρχουν σχόλια: