Η παράσταση με το έργο του Δημήτρη Γκενεράλη σε σκηνοθεσία Άρη Τρουπάκη στο «Απλό Θέατρο».
Γράφει η Σωτηρία Ματζίρη | Ελευθεροτυπία,
Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2008. »»
«Βερολίνο 1989 - Ιστορίες μιας πόλης»
Το «όνειρο»: μια απαστράπτουσα κοσμοπολίτικη μητρόπολη, μεταίχμιο Ανατολής και Δύσης, τόπος συνένωσης παρελθόντος και μέλλοντος. Δυτικά, η πανάκριβη βιτρίνα με τα νέα επιβλητικά κυβερνητικά παλάτια, τα πολυτελή ξενοδοχεία, τα εκθεσιακά συγκροτήματα, τις διπλές και τριπλές Λυρικές Σκηνές κ.λπ. Ανατολικά, το χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα της χώρας, με μόνους αυξάνοντες δείκτες αυτούς της ανεργίας, της φτώχειας, της εγκληματικότητας, της κατάθλιψης.
Η «ραφή» μεταξύ των δύο τμημάτων της διχοτομημένης πόλης είναι πλέον αόρατη. Το Τείχος, που έμοιαζε να έχει χτιστεί για την αιωνιότητα και χρειάστηκε χρόνια για να αναπτυχθεί από το αρχικό αγκαθωτό συρματόπλεγμα στην τερατοκατασκευή από μπετόν αρμέ με τα ηλεκτροφόρα καλώδια και τους πυργίσκους-παρατηρητήρια, γκρεμίστηκε μέσα σε μία νύχτα, μετατοπίζοντας τον εθνικό διχασμό στο κεφάλι των «αδελφών» Γερμανών.
Είκοσι χρόνια μετά τον ιστορικό Νοέμβρη του 1989, η νέα εθνική ταυτότητα περιέχει νικητές και ηττημένους. Στα νέα κρατίδια, την αρχική καταιγιστική ευφορία διαδέχθηκαν ανασφάλεια, πανικός, παραίτηση, νοσταλγία. Θυμάμαι το τεράστιο γκράφιτι σε τοίχο του ανατολικού Βερολίνου: «Θα ξαναβρεθούμε. Θα γίνουμε πάλι ανατολικο-γερμανοί»!
Στον απαρχαιωμένο ανατολικό τομέα ξεπουλήθηκαν εν τάχει γη, σπίτια, βιομηχανίες, συνειδήσεις. «Γερμανοί αγοράζουν Γερμανούς» (Χάινερ Μίλερ). Η κυνική γιγάντια αγοραπωλησία σηματοδοτεί και την απώλεια μυθικών εννοιών, όπως «σοσιαλισμός», «λαϊκή θέληση», «επανάσταση», αλλά και το τέλος της ουτοπίας ενός επίγειου δυτικού παραδείσου. Το τίμημα της ελευθερίας του αποδείχτηκε τεράστιο.
Σε αυτή την μυθιστορηματικής σαγήνης πόλη με τον βαρύτατο συμβολισμό της διαιρεμένης Γερμανίας και ενός διχασμένου πλανήτη είναι αφιερωμένο το βιβλίο του Δημήτρη Γκενεράλη με τον άνω κινηματογραφικό τίτλο. Φόρος τιμής σε έναν απερχόμενο κόσμο και στα είκοσι χρόνια της τρομακτικής διαδικασίας συγχώνευσης κυττάρων που λέγεται επανένωση. Ένα συγκινητικό ντοκουμέντο τρυφερότητας, πολιτικού σκεπτικισμού και οξυδέρκειας από έναν αλλοδαπό παρατηρητή-κάτοικο της ανατολικής πλευράς, τα κρίσιμα χρόνια της κατάρρευσης του σοσιαλισμού και των γερμανογερμανικών συνόρων.
Αδρό και παραστατικό είναι και το θεατρικό ζουμάρισμα σε πρόσωπα, γεγονότα και τόπους από συγγραφέα και σκηνοθέτη της παράστασης (Αρης Τρουπάκης). Το 70λεπτο δρώμενο είναι ένα μικρό νοερό ταξίδι, σαν μαυρόασπρη ταινία του Ριντ, πίσω στον σταματημένο χρόνο, μόλις λίγα μέτρα από τα νεοκαπιταλιστικά άλματα του 21ου αιώνα. Παρ' ότι η παράσταση αιωρείται άβολα -πλην χωρίς σκηνικά βοηθήματα- ανάμεσα σε μνήμες, χρονικό παρόν αφήγησης και σκηνική πραγματικότητα, έχει την επιτακτικότητα του ντοκιμαντέρ.
Σε ένα γκρίζο, κακοφωτισμένο γραφείο της Στάζι (σκηνικό Θοδωρής Χρυσικός), στη διάρκεια μιας ανάκρισης, ένας Ανατολικογερμανός πράκτορας (Ιωάννης Λασπίας) και ένας ανακρινόμενος δυτικός ακτιβιστής (Αργύρης Θανάσουλας) συμπυκνώνουν σε «περίληψη» τον παραλογισμό ψυχροπολεμικών αντιπαραθέσεων και την παράδοξη «υπόγεια» συγγένεια ακραίων ιδεολογιών σε μετωπική σύγκρουση.
Ο ένας, εκπρόσωπος ενός ολοκληρωτικού αστυνομικού κράτους, ο άλλος στρατευμένος αριστερός που εκδιώκεται ως τρομοκράτης στο δυτικό Βερολίνο και ως αντικαθεστωτικός στο ανατολικό, ανατρέπουν κάθε ψευδαίσθηση περί ιδανικής ιδεολογίας. Θλιβερός αναφομοίωτος κομμουνισμός V οικονομικού ιμπεριαλισμού σε έξαρση, τιτλοφορούν τα τραγικά διλήμματα και τα ψεύτικα όνειρα περί εδεμικού κόσμου. Γκίντερ Γκρας: «Οι Γερμανοί πήγαν από τον Χίτλερ στον Στάλιν και μετά στο δυτικό μάρκο». Φαίνεται πως πάνω στα εδάφη της ΛΔΓ συντελείται το μεγαλύτερο κοινωνικό πείραμα της Ευρώπης μέχρι σήμερα.
Μια ενδιαφέρουσα και χρήσιμη πολιτική παράσταση, στηριγμένη στη φρεσκάδα και την ερμηνευτική ειλικρίνεια ακόμη πέντε νέων ηθοποιών: Ιωάννα Σταυροπούλου, Μαρλέν Σαΐτη, Λεονάρντο Σφοντούρης, Δάφνη Μανούσου, Στέλιος Παρρής.
Copyright © 2008 Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε.
Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2008. »»
«Βερολίνο 1989 - Ιστορίες μιας πόλης»
Το «όνειρο»: μια απαστράπτουσα κοσμοπολίτικη μητρόπολη, μεταίχμιο Ανατολής και Δύσης, τόπος συνένωσης παρελθόντος και μέλλοντος. Δυτικά, η πανάκριβη βιτρίνα με τα νέα επιβλητικά κυβερνητικά παλάτια, τα πολυτελή ξενοδοχεία, τα εκθεσιακά συγκροτήματα, τις διπλές και τριπλές Λυρικές Σκηνές κ.λπ. Ανατολικά, το χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα της χώρας, με μόνους αυξάνοντες δείκτες αυτούς της ανεργίας, της φτώχειας, της εγκληματικότητας, της κατάθλιψης. Η «ραφή» μεταξύ των δύο τμημάτων της διχοτομημένης πόλης είναι πλέον αόρατη. Το Τείχος, που έμοιαζε να έχει χτιστεί για την αιωνιότητα και χρειάστηκε χρόνια για να αναπτυχθεί από το αρχικό αγκαθωτό συρματόπλεγμα στην τερατοκατασκευή από μπετόν αρμέ με τα ηλεκτροφόρα καλώδια και τους πυργίσκους-παρατηρητήρια, γκρεμίστηκε μέσα σε μία νύχτα, μετατοπίζοντας τον εθνικό διχασμό στο κεφάλι των «αδελφών» Γερμανών.
Είκοσι χρόνια μετά τον ιστορικό Νοέμβρη του 1989, η νέα εθνική ταυτότητα περιέχει νικητές και ηττημένους. Στα νέα κρατίδια, την αρχική καταιγιστική ευφορία διαδέχθηκαν ανασφάλεια, πανικός, παραίτηση, νοσταλγία. Θυμάμαι το τεράστιο γκράφιτι σε τοίχο του ανατολικού Βερολίνου: «Θα ξαναβρεθούμε. Θα γίνουμε πάλι ανατολικο-γερμανοί»!
Στον απαρχαιωμένο ανατολικό τομέα ξεπουλήθηκαν εν τάχει γη, σπίτια, βιομηχανίες, συνειδήσεις. «Γερμανοί αγοράζουν Γερμανούς» (Χάινερ Μίλερ). Η κυνική γιγάντια αγοραπωλησία σηματοδοτεί και την απώλεια μυθικών εννοιών, όπως «σοσιαλισμός», «λαϊκή θέληση», «επανάσταση», αλλά και το τέλος της ουτοπίας ενός επίγειου δυτικού παραδείσου. Το τίμημα της ελευθερίας του αποδείχτηκε τεράστιο.
Σε αυτή την μυθιστορηματικής σαγήνης πόλη με τον βαρύτατο συμβολισμό της διαιρεμένης Γερμανίας και ενός διχασμένου πλανήτη είναι αφιερωμένο το βιβλίο του Δημήτρη Γκενεράλη με τον άνω κινηματογραφικό τίτλο. Φόρος τιμής σε έναν απερχόμενο κόσμο και στα είκοσι χρόνια της τρομακτικής διαδικασίας συγχώνευσης κυττάρων που λέγεται επανένωση. Ένα συγκινητικό ντοκουμέντο τρυφερότητας, πολιτικού σκεπτικισμού και οξυδέρκειας από έναν αλλοδαπό παρατηρητή-κάτοικο της ανατολικής πλευράς, τα κρίσιμα χρόνια της κατάρρευσης του σοσιαλισμού και των γερμανογερμανικών συνόρων.
Αδρό και παραστατικό είναι και το θεατρικό ζουμάρισμα σε πρόσωπα, γεγονότα και τόπους από συγγραφέα και σκηνοθέτη της παράστασης (Αρης Τρουπάκης). Το 70λεπτο δρώμενο είναι ένα μικρό νοερό ταξίδι, σαν μαυρόασπρη ταινία του Ριντ, πίσω στον σταματημένο χρόνο, μόλις λίγα μέτρα από τα νεοκαπιταλιστικά άλματα του 21ου αιώνα. Παρ' ότι η παράσταση αιωρείται άβολα -πλην χωρίς σκηνικά βοηθήματα- ανάμεσα σε μνήμες, χρονικό παρόν αφήγησης και σκηνική πραγματικότητα, έχει την επιτακτικότητα του ντοκιμαντέρ.
Σε ένα γκρίζο, κακοφωτισμένο γραφείο της Στάζι (σκηνικό Θοδωρής Χρυσικός), στη διάρκεια μιας ανάκρισης, ένας Ανατολικογερμανός πράκτορας (Ιωάννης Λασπίας) και ένας ανακρινόμενος δυτικός ακτιβιστής (Αργύρης Θανάσουλας) συμπυκνώνουν σε «περίληψη» τον παραλογισμό ψυχροπολεμικών αντιπαραθέσεων και την παράδοξη «υπόγεια» συγγένεια ακραίων ιδεολογιών σε μετωπική σύγκρουση.
Ο ένας, εκπρόσωπος ενός ολοκληρωτικού αστυνομικού κράτους, ο άλλος στρατευμένος αριστερός που εκδιώκεται ως τρομοκράτης στο δυτικό Βερολίνο και ως αντικαθεστωτικός στο ανατολικό, ανατρέπουν κάθε ψευδαίσθηση περί ιδανικής ιδεολογίας. Θλιβερός αναφομοίωτος κομμουνισμός V οικονομικού ιμπεριαλισμού σε έξαρση, τιτλοφορούν τα τραγικά διλήμματα και τα ψεύτικα όνειρα περί εδεμικού κόσμου. Γκίντερ Γκρας: «Οι Γερμανοί πήγαν από τον Χίτλερ στον Στάλιν και μετά στο δυτικό μάρκο». Φαίνεται πως πάνω στα εδάφη της ΛΔΓ συντελείται το μεγαλύτερο κοινωνικό πείραμα της Ευρώπης μέχρι σήμερα.
Μια ενδιαφέρουσα και χρήσιμη πολιτική παράσταση, στηριγμένη στη φρεσκάδα και την ερμηνευτική ειλικρίνεια ακόμη πέντε νέων ηθοποιών: Ιωάννα Σταυροπούλου, Μαρλέν Σαΐτη, Λεονάρντο Σφοντούρης, Δάφνη Μανούσου, Στέλιος Παρρής.
Copyright © 2008 Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου